Roerend eens zijn de drie partijen het op diverse fronten. Zo hebben ze een afkeer van de kilometerheffing en willen ze geen van drieën tornen aan de aftrek van de hypotheekrente. Ook zijn ze het erover eens dat er meer ruimte moet komen voor kerncentrales, dat er een strenger integratiebeleid moet komen, dat het aantal ambtenaren en het aantal departementen verminderd moet worden en dat ons land minder geld moet gaan afdragen aan de EU.

Voor dit laatste boekten alle drie de partijen in hun verkiezingsprogramma een bezuiniging van 1 miljard euro in. In het openbaar bestuur wil de VVD het de komende jaren met 3,5 miljard euro minder doen en menen PVV en CDA dat het met respectievelijk 3,3 en 2,9 miljard euro minder toekan.

Lastig wordt het voor VVD, CDA en PVV in een drietal clusters:

I Sociale zekerheid

Grote bezuinigingen worden in een modern land nooit geboekt zonder ingrepen in de sociale zekerheid. De VVD gaat hierin in haar verkiezingsprogramma het verst. Zij wil op de totale sociale zekerheid maar liefst 11 miljard euro bezuinigen. Het CDA gaat met 7,6 miljard minder ver. Maar veruit de grootste kloof bestaat er met de PVV, die in de sociale zekerheid slechts een korting toepast van 0,2 miljard.

Dit grote onderscheid vertaalt zich natuurlijk in scherpe meningsverschillen over diverse onderdelen van de sociale zekerheid. Zo willen VVD en CDA de duur van de WW-uitkering bekorten; de PVV is daar tegen.

II Zorg

Een ander beleidsterrein waarop grote verschillen overbrugd moeten worden, is de zorg. Ruttes VVD wil hierop 3,9 miljard euro bezuinigen. En hoewel CDA-lijsttrekker Balkenende tijdens de verkiezingscampagne niet ophield te wijzen op het „asociale” karakter van de VVD-bezuinigingen, komt zijn partij op het terrein van de zorg dicht bij de liberalen in de buurt. De christendemocraten bezuinigingen hierop 3,7 miljard euro.

Dat de kloof met de plannen van de PVV ook hier groot is, hoeft niet te verbazen. PVV-Kamerlid Agema streed de achterliggende jaren zij aan zij met de SP tegen de in haar ogen „schandalige” toestanden in onder meer de bejaardenzorg. Toch wil de PVV op het geheel van de zorg wel degelijk bezuinigen, zij het dat het bedrag van 1,1 miljard ver afligt van dat van de liberalen en de christendemocraten.

Net als in de sociale zekerheid blijken de verschillen tussen de drie partijen opnieuw als diverse deelaspecten van de zorg onder de loep worden gelegd. Zo wil de VVD 3,8 miljard euro bezuinigen op de zorgtoeslag, het CDA 1,3 miljard en de PVV 0,2 miljard. Verder willen christendemocraten en liberalen de AWBZ beperken, waar de PVV niets voor voelt. Ook willen Rutte en Verhagen meer marktwerking in de zorg, iets waar de Wilders mordicus tegen is.

III Overige thema’s

Behalve de twee grote onderwerpen sociale zekerheid en zorg zijn er nog diverse andere thema’s waarover de drie onderhandelende partijen flink van mening verschillen.

Zo vinden VVD en PVV, die beide op ontwikkelingssamenwerking 2,9 miljard willen korten, in hun bezuinigingsdrift de christendemocraten op hun pad. Deze partij vindt het met een korting van 0,6 miljard euro wel welletjes.

Eenzelfde tegenstelling vinden we ten aanzien van de publieke omroep. De PVV wil hierop 0,4 miljard bezuinigen, de VVD 0,2 miljard, terwijl het CDA slechts wil snoeien in de taken van de publieke omroep.

Een harde dobber zullen de drie ten slotte hebben aan het onderwijsbeleid. Waar de VVD groot voorstander is van een sociaal leenstelsel, heeft het CDA zich in de verkiezingscampagne hard gemaakt voor behoud van de huidige voorzieningen.