Zo’n 400 gedelegeerden van 138 kerken uit 79 landen woonden tot en met gisteren de elfde assemblee van de Lutherse Wereld­federatie bij. In totaal vertegenwoordigden zij meer dan 70 miljoen luthersen. „Noem zo’n assemblee het hoogste orgaan van de lutherse kerkgemeenschap”, legt dr. Plaisier uit. „Eens in de zeven jaar komt die assemblee bij elkaar en dan wordt het beleid uitgezet voor de komende jaren.”

De Protestantse Kerk in Nederland was deze keer voor het eerst officieel als lidkerk aanwezig. De vorige assemblee was in 2003, net voor de kerkvereniging (2004).Dr. Plaisier: „Het viel me op dat calvinisten in Europa toch enigszins een randverschijnsel zijn. De meerderheid van de christenen in Europa is luthers.”

De elfde assemblee van de LWF zal niet de geschiedenis ingaan als de vergadering van de zeer ingrijpende beslissingen, geeft hij toe. „Tijdens zo’n vergadering komen zo ongeveer alle wereldproblemen wel voorbij. Maar ik vraag me dan altijd weer af of we als kerken wel de kennis hebben om over allerlei grote vraagstukken uitspraken te doen. Je moet dan denken aan kwesties als het klimaat, de schuldenlast van de derde wereld, de armoedebestrijding en dat soort zaken.”

Voor de algemeen secretaris van de Protestantse Kerk waren het vooral de ontmoetingen in de wandelgangen die hem zullen bijblijven. „Zo sprak ik met een afgevaardigde uit Congo die de, volgens haar slappe, doop- en confirmatiepraktijk in de lutherse kerken in Europa hekelde. En ik moet eerlijk zeggen dat deze mensen ons wel stevige vragen te stellen hebben. Wij zijn, als Europese kerken, soms zo verburgerlijkt en verweekt. Waar is de echte geloofsovertuiging?”

Wat indruk maakte op dr. Plaisier was het verzoeningsritueel waarin de lutheranen de mennonieten (doopsgezinden) ver­geving vroegen –en kregen– voor de vervolgingen in de zestiende eeuw. „De martelaarstraditie die de mennonieten tot op de dag van vandaag kennen, hoe zit het daarmee bij ons? Wat is het geloof ons waard? Dat vind ik een indringende vraag die gesteld mag en moet worden.”

De verkiezing van de Palestijnse bisschop Munib A. Yunan uit Jeruzalem tot nieuwe president van de LWF zal geen gevolgen hebben voor de dialoog tussen joden en christenen, verwacht dr. Plaisier. „Yunan was de enige kandidaat en het zou pas echt ernstig zijn geweest als hij níét was gekozen. Dan zouden we een broeder afwijzen alleen vanwege het feit dat hij Palestijn is. Dat is natuurlijk volstrekt onbestaanbaar. Yunan heeft zich daarbij duidelijk uitgesproken voor het voortzetten van de joods-christe­lijke dialoog. Dus ik zie geen enkel probleem.”

De Evangelisch-Lutherse Kerk in Nederland –sinds 2004 onderdeel van de PKN– staat bekend als progressief. Hoe ligt die kerk in het geheel van de lutherse gemeenschap?

„Het is inderdaad zo dat de luthersen in Nederland op bepaalde punten wat anders zijn dan de luthersen in het buitenland. Daar spelen de lutherse belijdenisgeschriften een expressievere rol dan in Nederland. Dat geldt met name voor de luthersen in Afrika. Je bent een confessionele kerk en dat betekent wat, vinden zij. Daarin hebben ze ons, luthersen, maar niet minder de calvinisten, wat te zeggen. Het valt me in contacten in de wereldkerk altijd weer op dat we worden aangesproken op onze geloofsovertuiging. Waar staan we nog voor? Die vraag moeten we serieus nemen en die zullen we dan ook zeker in de Protestantse Kerk aan de orde stellen.”