„Huisbezoek is vooral luisteren”
KLAASWAAL – „Wees naar stig om het aangezicht van uw schapen te kennen.” Deze tekst uit Spreuken bleef hem bij tijdens het schrijven. Van de hand van ds. G. J. van Aalst verscheen vorige week een boek over huisbezoek: ”Vanavond komen ze”.
Het versterken van de band tussen het grondvlak en de Boezemsingel. Dat had ds. Van Aalst, predikant van de gereformeerde gemeente in Klaaswaal, op het oog toen hij het boek over huisbezoek schreef (uitg. De Banier). „Als decaan op de middelbare school hield ik hulpgesprekken of moest ik slecht nieuws vertellen. Sinds 1994, toen ik docent werd aan de Theologische School, geef ik onder andere praktische en pastorale vakken. Ook als gemeentepredikant deed ik ervaring met het pastoraat op.”
Voor het doorgeven van kennis heeft ds. Van Aalst voor drie invalshoeken gekozen, verdeeld over 25 korte hoofdstukken. „Vanuit de Schrift, de kerkgeschiedenis en met praktische handvatten heb ik broeders én degenen die worden bezocht, willen steunen.”
Gebed, een goede voorbereiding en het tonen van interesse zijn onmisbaar voor een huisbezoek. „Belangstelling, dat is echt iets wat ik kwijt wil. En dat is in de eerste plaats luisteren, luisteren en luisteren.”
Ds. Van Aalst heft waarschuwend zijn vinger op. „Zo –waarschuwend– heb ik het boek niet willen schrijven. Ik heb geen puntenplan willen neerzetten voor hoe het anders moet. Er zijn veel broeders die in stilte dienen, waarvoor respect past. Maar dat neemt niet weg dat er aandachtspunten en verbeterpunten zijn. Door de tijdgeest nemen we het vaak niet zo nauw met een eerlijk gesprek en een goed gezinsleven, belangrijke gesprekspunten bij bezoek.”
Het doel van huisbezoek is vanuit de Bijbel geestelijk leidinggeven, vermanen en vertroosten, zo staat er in het boek. Ds. Van Aalst vult aan: „Neem zondag 1 van de catechismus: „Dat ik naar lichaam en ziel, voor tijd en eeuwigheid…” Dan heb je de kern van de bezoeken te pakken.”
Ds. Van Aalst erkent dat het jaarlijks bezoeken van leden, zeker in grote gemeenten, veel van een kerkenraad vraagt. Maar tornen aan het aantal huisbezoeken is voor hem geen optie. „Persoonlijke aandacht is zo belangrijk. Laten de ouderlingen met het bevestigingsformulier in de hand eens andere taken nalopen. Moeten ze in elk bestuur zitting nemen en hun gezicht laten zien bij elke activiteit?”
Het aanstellen van bezoekbroeders, leden uit de gemeente die andere leden bezoeken met of in plaats van ouderlingen, is voor ds. Van Aalst evenmin een oplossing. „Het huisbezoek is een taak van ouderlingen. Diakenen kunnen meegaan als er een tekort is aan ouderlingen. Maar als een bezoekbroeder meegaat, gaan het kerkelijk ambt en het algemene ambt van alle gelovigen door elkaar lopen.”
Twee Bijbelse geschiedenissen kwamen hem tijdens het schrijven telkens voor de geest. „In Johannes 4 is er intense aandacht voor het verlorene, de hoer van Sichar. De Heere moest door Samaria gaan, omdat Hij die ene vrouw op het oog had. En zie ook de tact waarmee Hij vragen stelt.”
Het andere voorbeeld staat in Lukas 24. „Jezus loopt naast de Emmaüsgangers. Hij stelt drie vragen: Wat, waarom, welke? Zij praten en Hij laat hen uitpraten. Die rust, wijsheid, bewogenheid en tact, daarvan kunnen we zo veel leren: „O Zoon, maak ons Uw beeld gelijk.””
Ds. Van Aalst: Niet preken maar spreken
Huisbezoek „went nooit” schrijft ds. Van Aalst. Enkele citaten uit ”Vanavond komen ze. Gedachten over huisbezoek”.
Huisbezoek is een gesprek, geen preek.
Huisbezoek is hoog bezoek. De mannen zijn gezonden door de Allerhoogste. In Zijn Naam handelen zij en uit Zijn Woord spreken zij.
De kinderen moeten wat vroeger naar bed, want vanavond krijgen de ouders huisbezoek. Zo moet het in ieder geval niet.
Ga nooit op huisbezoek zonder vooraf het aangezicht van de Heere gezocht te hebben.
Broeders die op huisbezoek gaan, zullen nooit de vraag naar de persoonlijke verhouding tot de Heere onbesproken kunnen laten.
Ouderlingen moeten voorkomen dat het huisbezoek ontaardt in een debat over de prediking.
Het is niet goed dat het slotgebed vol is van allerlei algemeenheden. Het gebed is ook geen catechisatieles over de weg waarlangs God een mens bekeert.