Nou nou, dat klinkt heftig?Het is ook een bijzonder straffe maatregel, waartoe de ECB zich nog niet eerder genoodzaakt zag. De optie werd door ECB-voorzitter Trichet eind vorige week zelfs nog resoluut van de hand gewezen. In feite komt het besluit erop neer dat de centrale bank euro’s gaat bijdrukken. Daarmee lijkt Europa ineens een klein beetje op Zimbabwe. Of op de Weimarrepubliek van destijds. Daar konden ze geld bijdrukken als de beste, maar kostte een brood al snel een paar miljard mark. Dat is ook gelijk het gevaar van het zogeheten monetair financieren: een torenhoge inflatie.

Maar gelukkig lees ik: een klein beetje?

Dat klopt. De ECB lijkt niet op grote schaal en lukraak obligatieaankopen te gaan doen, maar zeer gericht in die delen van de markt die verlamd dreigden te raken. De ECB koopt de schulden op die de afgelopen weken eigenlijk niemand nog wilde hebben en drukt daarmee de opgelopen rente die landen als Griekenland, Portugal en Spanje voor hun leningen moesten betalen. De ECB wil tevens tegelijkertijd met de aankopen stappen zetten om te voorkomen dat de geldhoeveelheid in de eurozone al te veel toeneemt en daarmee ook het risico op een oplopende inflatie. Desondanks –en hoewel de ECB niet rechtstreeks overheidsschulden opkoopt, maar indirect via banken– schendt hij nu feitelijk toch zijn eigen gedragsregels.

Hoe zit dat?

Het in 1991 geschreven Verdrag van Maastricht, dat ten grondslag ligt aan de euro, verbiedt expliciet dat de ECB schulden opkoopt. Die zinsnede werd opgenomen met name op aandringen van de Duitse overheid. Die vreesde dat wanneer de ECB overheidsschulden zou gaan financieren, de inflatie gierend uit de hand zou lopen. Saillant is daarom dat Trichet gisteren bekendmaakte dat het besluit binnen de ECB niet unaniem genomen is. Het kan haast niet anders dan dat in ieder geval Duitsland en wellicht ook Nederland tégen de inzet van dit wapen stemden, dat overigens in de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk vorig jaar tijdens de kredietcrisis al uit de kast werd gehaald.

Zal het wapen werken?

Net als bij de overige onderdelen van het reddingsplan voor de eurozone staat en valt ook dit plan met de bereidheid en de daadkracht van de verschillende overheden, zoals de Griekse, om harde maatregelen te treffen en daarmee de ernstige tekorten terug te dringen. Gebeurt dit niet of onvoldoende, dan zal zelfs 750 miljard euro te weinig blijken te zijn om de problemen te ondervangen. En dan zal de ECB zich genoodzaakt zien in plaats van dit nucleaire bommetje zijn volledige atoomkracht in te zetten.