„Ook in de kerk speelt onderhuids de vraag wat we met de verzoening aanmoeten”, zei de Nederlands gereformeerde predikant uit Dronten. „Vanuit de gedrevenheid van Gods liefde, geopenbaard in Zijn Zoon, krijgt de verzoening echter iets onontkoombaars.

Jezus is uit beeld wanneer we aan de verzoening voorbijgaan. Niemand kan om de liefde en de dood heen. Ze zijn onverbiddelijk. De verzoening is dat niet. Je kunt er als mens aan voorbijgaan. Jezus heeft voor Zijn verzoenend lijden nooit Zelf propaganda gemaakt. Dat moest een ander doen: Johannes de Doper, de stem van de profetie van het oude verbond. Díé heeft Hem aangewezen als het Lam van God, dat de zonde der wereld wegneemt.”

Volgens de predikant lijkt in de cultuur de verzoening irrelevant geworden. „De mens die afscheid heeft genomen van de levende God zit niet te wachten op verzoening, maar op reparatie. Wij mensen moeten niet meer verlost, maar geholpen worden aan een defect”, zo wordt dan vaak gedacht.

Binnen de gemeente wilde ds. Van Leeuwen de verzoening niet irrelevant noemen. Maar de vraag wat we er in de kerk mee moeten, speelt volgens hem wel degelijk. „De gedeelten uit het Evangelie die direct handelen over het lijden van Christus, lenen zich het minst voor concrete toepassing in ons dagelijks leven”, zo stelde hij. „De vraag wat we met de verzoening kunnen, is de vraag om processen, met behulp waarvan we iets kunnen veranderen in en aan ons leven. Bijbels gezien zijn we dan op het terrein van de heiliging. Maar wat kan ik met de rechtvaardiging, de vrijspraak voor Gods gericht?”

In evangelische kringen ziet ds. Van Leeuwen dat men de rechtvaardiging als springplank voor de heiliging benut. „Het kruis ziet men daar wel als noodzakelijk voor ons behoud, maar is een gepasseerd station. Het gaat toch om de opstanding van de nieuwe mens? Maar in de heiliging, waarin we in andermans kleren lopen, moeten we ons steeds oriënteren op het kruis. Het is lastig om bij de mens van vandaag met de verzoening door het kruis aan te komen”, aldus de predikant uit Dronten.

Ds. A. van Leeuwen betoogde „dat God de volkomen verzoening voor al onze zonden heeft geponeerd. In het kruis van Zijn Zoon doen wij niet iets met God, maar God doet iets met ons. Hij gaat om Jezus’ wil aan onze zonden voorbij. Wíj hebben niet om het Lam gevraagd. God heeft Zichzelf een Lam ten brandoffer voorzien, ter verlossing van onze schuld. Schuld is objectief in het leven van een mens aanwezig”, aldus ds. Van Leeuwen. „Onze tijd probeert op alle mogelijke manieren om dat objectieve karakter van schuld heen te komen. Echte schuld krijgen we niet weg. De Ander, Jezus Christus, moet dat doen.”

Over schuld en vergeving sprak psycholoog A. Hegger in een van de vier workshops. Als het om vergeven gaat, signaleert hij in de kerk nogal eens oppervlakkigheid. „God vergeeft toch altijd?” „Maar als de diepte van het kwaad niet wordt gepeild, ontbreekt de verwondering om wat vergeving betekent. Vergeven is geen lopendebandwerk”, aldus Hegger.

„Is Jezus een struikelblok in het gesprek met de niet-gelovige?” was de centrale vraag die Henk Reitsema in zijn workshop stelde. Volgens de l’Abri-medewerker wordt de exclusiviteit van het christelijk geloof als weinig tolerant en te pretentieus ervaren, terwijl de Bijbel toch ook tot tolerantie en bescheidenheid oproept.