Balkenende heeft ervaring
Exodus in Den Haag. Zo leek het de achterliggende dagen. Eerst deelde Kant mee te zullen vertrekken als leider van de SP. Daarna zei CDA-coryfee Eurlings dat hij uit de politiek ging om een gezin te kunnen stichten. Vrijdag maakte PvdA-leider Bos bekend het leiderschap van zijn partij op te geven om zich meer te kunnen wijden aan het vaderschap. En al maanden was bekend dat de nestor van de Kamer, SGP-fractievoorzitter Van der Vlies, na de verkiezingen niet terugkeert. In korte tijd verdwijnt een aantal beeldbepalende figuren van het politieke toneel.
Eén man heeft in ieder geval meegedeeld gewoon door te willen gaan. Premier Balkenende gaat zelfs voor goud. Hij wil premier worden. In ieder geval kan hij daarbij rekenen op de steun van de partijtop. ”JP” is opnieuw de leider van het CDA.Suggestieve vragen door de media aan Balkenende of het geen tijd wordt om ook op te stappen, weet hij met een opmerkelijke kalmte en tegelijk een duidelijke onverzettelijkheid te pareren. Er is voor hem geen enkele reden er een punt achter te zetten.
Inmiddels hebben diverse kranten een nieuw wapen in de strijd geworpen. Een peiling op het grondvlak van het CDA wijst volgens hen uit dat er aan de basis gemor is over de herbenoeming van Balkenende als CDA-leider. Provinciale bestuurders klagen dat zij bij lokale verkiezingen de rekening hebben moeten betalen voor het beleid dat de kabinetten onder leiding van Balkenende hebben gevoerd. Er is dus een stroming bij de christendemocraten die liever heeft dat JP vertrekt.
Nu is al jaren bekend dat de huidige premier niet geliefd is bij de pers. Zijn steile, vastberaden, ietwat afstandelijke optreden en zijn rappe antwoorden zijn daar debet aan. Maar de aanpak die sommige media nu kiezen, lijkt een actie beschadiging Balkenende te zijn, die gericht is op zijn vertrek. Overigens zal duidelijk zijn dat het nog altijd de partij zelf is die beslist over het aanblijven of vertrek van een leider, al is het wel zo dat de media de mening kunnen beïnvloeden.
De kritiek die de premier in de achterliggende jaren heeft moeten incasseren is niet altijd terecht. Hij had het niet gemakkelijk. Eerst moest hij samenwerken met de LPF, een partij zonder innerlijke samenhang en zonder een politieke traditie en waarvan bovendien de leider reeds was overleden. Daarna moest hij de ideologische verschillen tussen PvdA en CU zien te overbruggen en dat in een tijd waarin de economische tegenwind zwaar was. Zo bezien heeft hij het helemaal niet zo slecht gedaan.
Neemt natuurlijk niet weg dat de vraag gewettigd is of de houdbaarheidsdatum van Balkenende als premier verstreken is. In Den Haag is de mening daarover duidelijk: het zou de partij goed doen als er een nieuwe leider komt met frisse ideeën. Daar zit iets in. Het probleem is echter dat zeker na het vertrek van Eurlings geen geschikte opvolger beschikbaar is. Bovendien, al zou de partij willen, ze heeft al duidelijk haar voorkeur voor Balkenende uitgesproken. Een weg terug is er feitelijk niet meer. Overigens, met de komst van allerlei nieuwkomers is de ervaring van Balkekende is ook wat waard.