Onderaardse schoonheid
Ergens in Engeland, in de ruige Yorkshire Dales, leert David Gallivan mensen ondergronds kruipen, klimmen en abseilen. Spannend en sensationeel.
David Gallivan weet alles van grotten en bergen. De gids en oprichter van de Yorkshire Dales Guides houdt kantoor in een rommelig schuurtje, een eindje de heuvel op bij Settle. Gallivan –ruwe bolster, blanke pit– verkent al veertig jaar de grotten in het gebied en verzorgt sinds 1991 expedities voor groepen toeristen.
De groep die vandaag ondergronds gaat, bereidt zich ten kantore voor op de trip. Een grot verdraagt geen normale kleding, dus die moet uit. Over het ondergoed gaat een warme overall van fleece. Daarover een waterdichte. Laarzen aan en een harnasje om, met allerlei ringen eraan om karabijnhaken aan vast te klikken. Het ziet er serieus uit.
Op naar Alum Pot, naar de Long Churn Caves, hotsend in Callivans terreinwagen – een uitdragerij van overalls, helmen, karabijnhaken, touwen, laarzen en riemen. Gallivan deelt ter plekke helmen en lampen uit en checkt bij iedereen nauwgezet de riemen van het harnas. De troep is er klaar voor.
Beneden glimmen vochtige grotwanden. „It’s slippery”, had Gallivan al voorspeld, en dat is niet gelogen. Rechtop staan kan heel soms, meestal niet. Caving is kruipen door bochtige gangen. Met ingehouden adem tussen twee rotsblokken door schuiven. Krampachtig het evenwicht bewaren. Gallivan en z’n assistent vliegen door de gangen, als gemzen op de rotsen. De groep zweet stiekem in hun overalls.
Een heftig adrenalinemoment breekt aan als de route uitkomt ergens in een middelgrote grotruimte gevuld met ijskoud water. Er zit een klein richeltje in de zijwand van de grot. Daarover loodst Gallivan zijn groep naar de overkant. Ze moeten zich vasthouden aan kleine uitsteeksels aan de wand, hun voeten goed neerzetten en vooral durven.
Gallivan lijkt een beetje nurks en onberekenbaar, maar als hij gidst, is hij de betrouwbaarheid zelve. Hij bezit het vermogen de capaciteiten van alle individuele deelnemers te kunnen inschatten. Jij kan wel zelf. Niet piepen, hup. Zelfs angst kan hij meten. Hazenangst? Een duwtje na. Maar ál te onzekere deelnemers krijgen vanzelfsprekende hulp van Gallivan, al voordat ze gillen. Geen onnodige risico’s hier, die worden er al te veel genomen.
De laatste etappe bevat een flink stuk abseilen. Gallivan gaat eerst en roept vervolgens namen af. Gezicht naar de wand, benen vooruit gestrekt, het touw vasthouden en langs de wand naar beneden wandelen. Meer is het niet. Maar bungelen aan een touwtje in een duistere grot stuwt de hartslag tot gevaarlijke hoogte en onder die helm is het wel heel warm opeens.
Vaste grond onder de voeten. Een beloning op zich. Maar het uitzicht slaat alles. Alum Pot. Een grot als een zaal. Een gat in de hoogte, waardoor water stroomt, en zonlicht. Damp stijgt op, de bemoste rotsen glanzen, het plafond is bekleed met grillige takken groen. Onderaardse schoonheid van bovenaards formaat.
www.yorkshiredalesguides.co.uk; www.visitbritain.nl.
Beroemde pothole
De Yorkshire Dales herbergen het grootste aantal grotten van Groot-Brittannië.
De Long Churn Caves en Alum Pot bevinden zich aan de noordoostkant van Ingleborough. Alum Pot is een van de beroemdste ”potholes”, diepe grotten, van Yorkshire. Het gat is een elliptische opening in een rots, 36 meter lang, 12 meter breed, 60 meter diep. In 1847 waagde ene Mr. Birkbeck of Anley zich aan een eerste verkenning, daarbij geholpen door de Britse geoloog en archeoloog Sir William Boyd Dawkins.
Een vier uur durende cavingtocht naar de Long Churn Caves en Alum Pot onder leiding van een van de Yorkshire Dales Guides kost 20 pond per persoon (22 euro). Uitrusting inbegrepen.