Job meest in oorlog bepreekt
Over het Bijbelboek Job is voornamelijk in de Tweede Wereldoorlog gepreekt. Dat blijkt uit een inventarisatie van 14.000 preken van christelijke gereformeerde predikanten door drs. Machiel Vennik.
Wiskundige Machiel Vennik onderzocht in opdracht van het Documentatiecentrum van de Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK) meer dan 14.000 preken van christelijke gereformeerde predikanten die gehouden zijn in de periode van 1898 tot 2009.Zijn conclusies zijn gebundeld in het boekje ”Zie, Ik verkondig u grote blijdschap”, dat donateurs van het Documentatiecentrum vanaf vrijdag kunnen bestellen bij het centrum.
Uit het onderzoek van Vennik, medewerker van het Documentatiecentrum in Veenendaal, blijkt dat het kerkelijk jaar ongeveer 20 procent van de preken bepaalt. De overige 80 procent is vrije stof. Van de vrije preken gaat de ene helft over het Oude en de andere helft over het Nieuwe Testament.
Uit Lukas 2 wordt het meest gepreekt. Ook Romeinen 8 en Hebreeën 11 zijn geliefde hoofdstukken. Psalm 84 is het meeste bepreekte hoofdstuk uit het Oude Testament, namelijk vijftig keer. Genesis 49 volgt op de tweede plaats met 39 keer.
De tekstkeuze komt uit alle Bijbelboeken, behalve uit 2 Johannes, en uit 930 van de 1189 Bijbelhoofdstukken. De hoofdstukken waarover geen preek aanwezig is, komen vrijwel alleen uit het Oude Testament. Van slechts zes hoofdstukken van het Nieuwe Testament is geen preek aanwezig.
Over veel gedeelten uit de Bijbel die ook bij niet-kerkelijken bekend zijn, zoals de schepping, David en Goliath, Psalm 23, de barmhartige Samaritaan, wordt weinig gepreekt. Over Genesis 1 zijn slechts twee preken. Ezra is het minst bepreekte Bijbelboek. De laatste preek daaruit dateert van 6 mei 1962.
Alleen in de periode 1930 tot 1945 is er meer gepreekt over het Oude Testament dan in de periode 1994 tot 2009. Van 1930 tot 1945 zijn veel preken gehouden over profetische gedeelten van de Bijbel, zoals Jesaja, Jeremia en Openbaring.
De Bijbelboeken Markus, Efeze en Jakobus worden steeds vaker gebruikt als basis voor de preek.
Het grootste deel van de onderzochte preken is afkomstig uit de serie ”Uit de Levensbron”, een bundel preken bestemd voor leesdiensten, die sinds 1927 wordt uitgegeven. Andere bronnen zijn cassettes, prekenboekjes, (gedenk)boeken en radio- en televisiekerkdiensten.
Met name van de predikanten ds. J. H. Velema, ds. G. Blom en ds. I. de Bruyne gaat het om vrijwel al hun preken.
Het Documentatiecentrum van de Christelijke Gereformeerde Kerken werkt aan een digitale catalogus van alle artikelen, preken, boeken en tijdschriften die het in zijn bezit heeft.
