Als echtgenote van iemand met een autistische stoornis ben ik heel blij met de vele artikelen in deze krant rond autisme. Bijleven en welzijn volgend jaar hopen wij vijftig jaar huwelijk te vieren, maar pas in 1999 werd ik geattendeerd op een mogelijke psychische stoornis bij mijn man. Na veel verwijzingen is in 2007 in het Centrum voor Autisme in Leiden de diagnose het syndroom van Asperger vastgesteld.Mijn man is opgevoed in de Gereformeerde Kerken (ik bij ds. Paauwe) en hij voelde zich veilig in de kerk met vaste structuren. Er werd weinig over het geloof gesproken, dus er kwam ook niet uit of hij onzeker was. Zó stond het er en zó was het. Zó gedroeg je je en daar stapte je niet van af.

Al vóór ons huwelijk bleek hoe star hij kon denken en ook viel op dat hij zo moeilijk ergens binnenkwam; zijn hele gezicht vertrok dan. Maar het is een vrolijke man en dat bedekt veel dingen, ook voor anderen. In het huwelijk bleek hij nimmer initiatief te kunnen nemen, dus alles kwam op mijn bordje neer.

Toen in de Gereformeerde Kerken ds. Kuitert zijn ideeën bleef spuien, vond ik dat we er weg moesten. Met zo veel ongeloof in Gods Woord konden we de kinderen niet laten besmetten. Mijn man ging daarin mee, ook al had de gemeente die we kozen veel minder structuur. Hij kwam dan vaak narrig uit de kerk.

Mijn man ging trouwens (zonder dat hij zijn mening gaf) overal in mee. Dus ging ik verkeerd, dan ging ik dubbel verkeerd! Bidden ’s morgens en ’s avonds voor het bed, bidden voor en na het eten, Bijbellezen aan tafel, hij doet dat alles mee.

Geestelijk gesprek

Maar hoe mijn man ook zijn best doet, de preek kan hij niet navertellen en hij kan ook niet vaststellen of het een goede of minder goede preek is geweest. Hoort hij mij erover, dan herhaalt hij die mening.

De Bijbeltekst uit Openbaring 3:20 heeft hem een keer erg ontroerd en dat is zijn houvast en ingang geworden om de hemel te mogen binnengaan. Hij heeft de klop gehoord, de deur voor Zijn Heiland opengedaan en de Heere Jezus is bij hem binnengekomen.

Daarnaast is het voor mijn man bijna niet mogelijk om de geestelijke waarden van hetgeen hij leest te bevatten. Als er een geestelijk gesprek plaatsvindt, wordt hij stil. Maar ook wanneer het over emoties gaat of welke gevoelens dan ook, het maakt hem heel onzeker.

Na wat omzwervingen zijn we terug in de Protestantse Kerk in Nederland. Mijn man is daar rustiger, maar laat er niets onverwachts gebeuren, of hij is van slag.

Ik zou alle mensen die op zondag hun samenkomsten houden willen vragen: als het u bekend is of wordt dat een broeder of zuster autisme heeft, sla dan eens een arm om degene die hem of haar verzorgt en die nooit kan klagen.

Cootje heet in werkelijkheid anders.