„Laat betekenis kruis niet vervagen en verbleken”
„De rechtvaardiging van de goddeloze door het geloof is bij Luther een kernstuk. Aan het kruis ontmoeten wij God. Voor Luther was dat fundamenteel. Het kruis was voor hem ”onze theologie”.”
Dat zei ds. Jac. Westland, hervormd predikant te Houten, zaterdag in Putten in zijn lezing op de bondsdag van de Hervormde Mannenverenigingen op gereformeerde grondslag.Het thema van de bondsdag was ”Reformatie. Nu!!!” Ds. Westland sprak over ”Luther en wij”. In de middagbijeenkomst sprak prof. dr. W. Verboom, emeritus hoogleraar aan de Universiteit Leiden, over ”Calvijn en wij”.
Het kruis is in christelijke kring zo gangbaar, dat het gevaar levensgroot is dat de betekenis vervaagt en verbleekt, aldus ds. Westland. „Ook in Luthers dagen had het kruis veel van dat ergerniswekkende verloren. Maar voor Luther was het allesbehalve een teken van overwinning, maar een verlies van alle menselijke godsdienst die het in het heilig oordeel van God ondergaat”, zei hij. „Juist in die ondergang vinden wij het leven, omdat God in Christus aan het kruis dat oordeel Zelf draagt en wegdraagt. Alleen de theoloog van het kruis kent de ware werkelijkheid.”
De predikant uit Houten stond uitvoerig stil bij Luthers worsteling om rechtvaardig te zijn voor God. „Pas aan het eind van zijn leven zegt Luther ervan dat toen als het ware de poort van het paradijs voor hem geopend werd.” Pas totaal op Gods genade in Christus geworpen, zijn we totaal bevrijd. Ds. Westland: „Als we vandaag zeggen: ”Luther en wij”, zou ik het met klem voor deze bevrijdende radicaliteit willen opnemen.”
Die bevrijdende radicaliteit zit volgens hem in wat Luther noemde „de vreemde vrijspraak en zalige ruil” die wij horen in de belofte van het Evangelie.
Verbond
Dat God ons Zijn heil belooft, speelt een cruciale rol bij Calvijn, zo betoogde prof. Verboom in zijn lezing.
Volgens de emeritus hoogleraar is het verbond de dragende grond voor de kernen in Calvijns theologie. „De beloften van het verbond zijn voor allen, maar niet iedereen deelt in het beloofde heil. Dat zijn alleen de gelovigen”, zei hij.
Sprekend over de verhouding tussen verbond en verkiezing is er volgens de emeritus hoogleraar wel sprake van spanning, maar ze staan niet op gespannen voet met elkaar. „Laten we die spanning laten staan en niet oplossen.”
