Ds. Kruize deed haar verzoek tijdens een openbare gespreksavond over het thema esoterisch geloven in de Lutherse Kerk in de stad Groningen, georganiseerd door de classis. Er waren ongeveer zeventig belangstellenden aanwezig.Aanleiding voor de avond was ds. Kruizes boek ”Goddelijke vrijheid. Een heilzame weg”, waarin ze aandacht vraagt voor esoterisch geloven. Ze neemt onder andere stelling tegen de gedachte, verwoord in artikel 1 van de kerkorde, dat Jezus Christus de (enige) „Heer en Verlosser van de wereld” is. Volgens haar gaat het niet om Jezus van Nazareth als Persoon, maar om de „Christusgeest”, die niet exclusief eigen is aan christenen, maar in ieder mens aanwezig is en heilzaam werkt waar die door een mens in zichzelf gevonden wordt.

Op haar website noteert ze: „Het gaat om de centrale vraag rondom de verzoening, waarbij de discussie zich afspeelt rondom een verzoening in Jezus Christus ons van buitenaf aangereikt, door geloof alleen, of een verzoening door het geloof van Jezus Christus, dat door de Christusgeest in ieder mens zelf aanwezig is. Bij dit laatste is verzoening met name een proces van zelfverwerkelijking.”

De classis had drs. H. Boswinkel, als docent aan de Hogeschool Geesteswetenschappen Utrecht (HGU) betrokken bij opleidingen zoals religiestudies, energetisch therapeut en zingeving en spiritualiteit, gevraagd om tijdens de gespreksavond uitleg te geven over esoterisch geloven. Aan het eind van de avond kreeg ds. Kruize kort de gelegenheid om te reageren: „Ik wil het kerkorde­artikel over Jezus niet afschaffen, maar relativeren. Ik wil tijdens een classisvergadering graag over mijn boek spreken.”

Boswinkel stelde dat esoterie steeds minder een tegencultuur is, terwijl steeds meer mensen die op zoek zijn naar zingeving er terechtkomen. Bij esoterie gaat het om de wereld achter de uiterlijke verschijningsvorm van de dingen, om „andere niveaus van de werkelijkheid.”

Volgens Boswinkel is ook in de Bijbel veel esoterisch gedachtegoed te vinden. Hij citeerde onder meer Lukas 8:10 –waar Jezus zegt dat het de discipelen gegeven is om de verborgenheden van het Koninkrijk Gods te verstaan– en 2 Korinthe 12:2, waar Paulus zegt opgetrokken te zijn tot in de derde hemel. Psalm 82, die spreekt over goden die zullen sterven als een mens, is volgens hem ook een kerntekst voor het esoterisch christendom.

Lekker bij voelen

Het esoterisch christendom heeft aandacht voor de traditie van Marcion, de manicheeën, de Nag Hammadigeschriften (evangelie van Thomas), de katharen, maar ook voor spiritisme, helderziendheid, telepathie, geestverschijningen en bijna-doodervaringen, aldus Boswinkel.

Hij noemde ook reïncarnatie en stoffelijke meervoudigheid. Het laatste koppelde hij aan 1 Korinthe 14:40, waar staat dat er hemelse en aardse lichamen zijn. Hij noemde Jezus, die in het esoterisch christendom een grote rol speelt, „ver van dogmatisch.”

Boswinkel stelde dat esoterisch christendom de richtingen in de kerk overstijgt en relativeerde iedere orthodoxe stellingname met: „Als je je daar lekker bij voelt, moet je dat vooral doen.”

Ds. J. Goorhuis, predikant te Groningen-Noord, gaf hierop aan zich bij dergelijke uitspraken niet lekker te voelen. „Het gaat er niet om of je je ergens lekker bij voelt. Het gaat erom of de opvattingen van mensen passen binnen het belijden van de kerk. Ik heb bij de predikantsbelofte beloofd alles te zullen weren wat het belijden van de kerk weerspreekt.”

Op de vraag van een aanwezige of esoterie past binnen artikel 1 van de kerk, antwoordde Boswinkel artikel 1 niet te kennen, maar als mensen zich er lekker bij voelen, zag hij het artikel niet als een probleem.