Twee schimmelziekten, de een heet Panama en de ander Zwarte Sigatoka, roeien de banaan zoals wij die kennen en eten uit. Normaal kunnen, zoals bijvoorbeeld eerder bij aardappelziekten, resistente varianten worden gekweekt. Maar dat is nu juist het probleem bij de conventionele banaan, aldus Emile Frison van het Internationale Netwerk voor de Verbetering van Banaan en Pisang (INIBAP).

De in Montpellier werkzame Frison zegt in de New Scientist dat het uiterst moeilijk blijkt een resistente banaan te kweken. De banaan is namelijk zelf een steriele mutant van een niet eetbare wilde bananenplant.

Gewone planten planten zich voort en werken daarom voortdurend aan hun voorraad genen, waarbij ze zorgen voor variaties om betere overlevingskansen te hebben. De steriele eetbare banaan plant zich niet voort en ontwikkelt derhalve geen enkele variatie of weerstand. De schimmel heeft vrij spel.

Zo verdween in de jaren vijftig de bananensoort Gros Michel door de Panamaschimmel. De nu gangbare soort heet Cavandish en die wordt vooral bedreigd door de Zwarte Sigatokaschimmel. Volgens Frison maakt de Cavendish-banaan in deze strijd geen schijn van kans en er is geen eetbare opvolger.

Zeker 500 miljoen mensen in Afrika en Azië leven praktisch op bananen. Het kweken van een nieuwe soort op natuurlijke wijze is uiterst moeilijk. Frison meent daarom dat genetische manipulatie uitkomst moet bieden. Binnen vijf jaar moet er een genetische blauwdruk zijn van bananensoorten. Maar de plannen van wetenschappers om de banaan te redden krijgen weinig steun. Producenten vrezen hoge kosten voor een genetisch gemanipuleerde banaan die de consument niet wil kopen.

Er is evenwel hoop op een nieuwe natuurlijke banaan. Die komt uit het Centraal-Amerikaanse Honduras. Daar zijn wetenschappers bezig een banaan te kweken uit enkele zaadjes die ze in 400 ton geperste en gezeefde bananen aantroffen. Misschien wordt dat een natuurlijke soort, die tegen de schimmels is opgewassen.