”Vrienden van Dordt” geeft Turkse titels uit
De stichting Vrienden van Heidelberg en Dordrecht, die bekendheid geeft aan werken uit de Reformatie, Nadere Reformatie en het puritanisme, brengt dit erfgoed nu ook op de Turkse markt.
Tot voor kort werkte de interkerkelijke stichting alleen samen met Duitse uitgeverijen. Tien Duitse titels zagen tot dusver het licht. „Schatten die met de Europese eenwording weer in elk land terecht moeten komen”, vindt voorzitter ds. G. Clements. Om die reden kwam ook Turkije in beeld.De predikant van de gereformeerde gemeente in Gouda bezocht recent Istanbul en Efeze. Niet alleen voor een boekje over Turkije, van het deputaatschap voor evangelisatie, maar ook om te onderzoeken of verspreiding van literatuur mogelijk zou zijn. „Istanbul, een stad met ruim 12 miljoen inwoners. Vind daar maar eens een christelijke gemeente waarin wij ons herkennen. Toch vonden we na veel zoeken, in die stad aan de Bosporus, vol met moskeeën, een eenvoudig kerkje van gereformeerde snit. Het baseert zich op de belijdenis van Westminster.”
Ds. Clements werd in Istanbul warm welkom geheten. „Op z’n Turks, dus met thee. De voorganger bleek begaafd. Hij was gepromoveerd in Amerika. Toen wij onze voorliefde voor de puriteiten ter sprake brachten, liep hij naar de kast en toonde vervolgens werken van Owen en van Luther. Hij was bezig met het vertalen van Calvijns ”Institutie”. We bevonden ons dus op bekende grond. Een bijzondere ervaring.”
De gemeente in Istanbul bestaat uit 300 leden, grotendeels bekeerlingen uit de islam. Ds. Clements: „Tijdens dat gesprek vroegen wij: Vindt u het goed dat wij u helpen puriteinse literatuur op de markt te krijgen?”
Inmiddels zijn er twee titels van John Owen vertaald en in een oplage van 500 exemplaren uitgegeven. De meeste boeken raakt de Turkse predikant kwijt aan studenten. Christelijke studenten, maar ook islamitische. „De sfeer is open in Istanbul.”
Nicea
De stichting is van plan om in Turkije per jaar twee à drie titels te gaan verspreiden. Ds. Clements heeft de reeds vertaalde titels teruggevonden op de sites van Turkse boekhandels. Reacties zijn er niet. „Daarvoor is het nog te vroeg.”
Turkije spreekt de predikant aan. Gedurende de reis, memoreert hij, „kom je erachter dat de wieg van het christendom in Turkije, het oude Klein-Azië staat. Overal zijn er herinneringen te vinden aan het christelijke geloof en de apostelen.”
Aangrijpend vindt ds. Clements het dat veel kerken zijn verwoest of geconfisqueerd door moslims. „Als je in de Aya Sophia teksten uit de Koran ziet hangen, moet je onwillekeurig denken aan de Bijbeltekst over de kandelaar die van zijn plaats geweerd wordt.” Turkije is ook het land van de eerste belangrijke oecumenische concilies, zoals die van Nicea, Constantinopel en Chalcedon. „Daarom noemen we onszelf –bij wijze van aardigheid– Vrienden van Nicea.”
