Veertig jaar vakantiekerk in Zwitserland
De stichting Nederlandse Vakantie Kerk Berner Oberland viert dit jaar een jubileum: in het Zwitserse Unterseen werd deze zomer veertig jaar geleden de eerste kerkdienst voor Nederlandse vakantiegangers gehouden.
„Het is een klassieke vraag”, vertelt W. A. Kaars uit Reeuwijk, voorzitter van het stichtingsbestuur. „Kunnen Nederlandse vakantiegangers niet beter de kerkdiensten van de Evangelisch Reformierte Kirche (ERK) bezoeken dan zelf Nederlandstalige diensten te beleggen?”Wat Kaars betreft vormen beide opties geen tegenstelling, maar vullen ze elkaar juist prima aan. „In de praktijk gaan vakantiegangers ’s morgens naar de ERK of naar een methodistengemeente. Vervolgens bezoeken ze ’s avonds de Nederlandstalige dienst in Interlaken.”
Het ontstaan van deze Nederlandstalige diensten is verbonden aan de naam van de Nederlandse ds. J. C. Remijn, in de jaren zestig predikant in Unterseen (Berner Oberland). „Hoewel hij in het Duits preekte, trok hij ’s zomers veel vakantiegangers uit zijn geboorteland. Zozeer zelfs dat de kerk dan overbezet was. Bovendien zag ds. Remijn vanaf de preekstoel dat de mensen hem vanwege het taalverschil al snel niet meer konden volgen.”
De oplossing bleek het starten van Nederlandstalige diensten. De eerste, gehouden op 22 juni 1969, telde 120 bezoekers. Al snel werden het er 500 en later zelfs 600. Vanwege ruimtegebrek verplaatsten de diensten in 1976 van Unterseen naar de Schloss-kirche van Interlaken, waar ze nog steeds worden gehouden.
Het jubileum wordt op zondag 26 juli herdacht tijdens een dienst waarin ds. W. Kalkman uit Papendrecht voorgaat; hij heeft in de loop der jaren de meeste samenkomsten geleid. Twee dagen later is er een muziek- en samenzangavond, waarin ten minste zes alpenhoorns zullen worden bespeeld, samen met het orgel van de Schlosskirche.
Behalve de kerkdiensten in Interlaken organiseert de stichting Nederlandse Vakantie Kerk ook diensten in Meiringen. Deze zijn in 1984 gestart, op initiatief van ds. K. den Hartogh, ook een predikant van Nederlandse komaf.
Kaars: „Hier komen relatief veel mensen die vakantie houden in het kanton Obwalden. In dat kanton zijn nagenoeg geen ERK-gemeenten en de mensen zijn blij dat ze toch naar de kerk kunnen.”
De diensten in Meiringen vinden altijd ’s morgens plaats, die in Interlaken ’s avonds.
Anders dan het jubileum doet vermoeden, is de stichting Nederlandse Vakantiekerk Berner Oberland nog maar een paar jaar oud; ze dateert van 2006. „Richting het kerkbestuur van Interlaken bleek het nodig de organisatiestructuur helder te maken”, verklaart Kaars het ontstaan van de stichting. „Bovendien wilde J. C. Oskam uit Bennekom, die destijds de organisatorische eindverantwoording had, de praktische zaken met anderen delen.”
De Nederlandstalige samenkomsten voorzien nog altijd in een behoefte. Vorig jaar werden de diensten in Interlaken door een interkerkelijk publiek van gemiddeld 175 personen bezocht, die in Meiringen door zo’n 100 personen.
„Behalve vakantiegangers vanuit ons land mogen we steeds meer Nederlanders begroeten die permanent in Zwitserland wonen. Verder nemen regelmatig toeristen uit Duitsland, maar ook uit Azië in de kerkbanken plaats. Ze zijn onder de indruk van het massale zingen.”
De predikanten die in Interlaken en Meiringen voorgaan zijn vooral afkomstig uit de Protestantse Kerk in Nederland en uit de Christelijke Gereformeerde Kerken.
Kaars bezoekt de diensten in Interlaken al zo’n dertig jaar. Zijn praktische betrokkenheid dateert van een jaar of tien geleden, toen hij de vraag kreeg om kosterswerkzaamheden te verrichten.
„Nog altijd ervaar ik de diensten als een bijzondere zegen. Ik denk als ik in dit prachtige gebied ben vaak aan de Schepper. Hij zag dat Zijn schepping goed was. De goede boodschap die tijdens de diensten mag klinken, geeft daaraan een belangrijke dimensie extra.”