Het enige lijsttrekkersdebat tussen de aanvoerders van de drie christelijke partijen is voor Rouvoet het spannends. Dat is aan zijn strakke gezicht af te lezen. Routinier Van der Vlies mag dan voorafgaande aan het debat gezegd hebben „dat hij er niet van kan slapen”, op de avond zelf staat hij er losjes bij. Dat geldt ook voor de soms als een cabaretier optredende Balkenende.

Maar Rouvoet móét scoren. Voor hem is een enkele zetel meer of minder van groot belang. En deze avond kan daarin beslissend zijn. Dat bleek een klein jaar geleden. Op ieders netvlies staat het vorige ND-debat gebrand, waarin toenmalig lijsttrekker Veling vermorzeld werd tussen de pragmatische Balkenende en de principiële Van der Vlies. Zal de nieuwe ChristenUnie-leider het beter doen?

Ietwat stotend komt hij op gang. Zijn betogen zijn soms net iets te lang. Om hem wordt het minst vaak gelachen. Maar hij blijft wel overeind. Over na te streven zetelaantallen heeft hij het niet. Gevaarlijke uitspraken over compromissen doet hij niet. En, zoals Van der Vlies vaststelt: „De ChristenUnie lonkt niet meer naar het pluche. Heel verstandig.”

Vooral later op de avond haalt Rouvoet zijn punten binnen. Is Balkenende er trots op dat hij in de formatie heeft afgesproken de euthanasie- en de abortuswet kritisch te evalueren - iets wat onder paars niet mogelijk bleek? En, legt gespreksleider Bergwerff hem voor, dat toch ook de ChristenUnie nooit verder komt dan het kwaad met kleine stapjes beteugelen? „Ik wil gróte stappen. Ik voel er niets voor om, zoals Balkenende doet, te zeggen: Met welke kleine stapjes zou ik eventueel genoegen kunnen nemen? Ik heb geen evaluatie van de abortuswet nodig. Die wet is slecht en we moeten er dus van af!”

Over waarden en normen in de samenleving: „Natuurlijk moet je daar een maatschappelijk debat over voeren. Maar je moet als overheid ook dingen doen. Een computerspel als Karmageddon, waarin je punten scoort als je mensen van het trottoir af rijdt, dat moet verboden worden.”

En als het dan echt moet, wil Rouvoet wel een enkele opmerking maken over regeringsdeelname: „Als ik bij een formatiebespreking zou worden uitgenodigd, en het CDA zou de abortuswet terug willen draaien, ga ik daar natuurlijk over nadenken. Dan ga ik niet bij voorbaat zeggen: Ik wil het hele ChristenUnie-programma verwezenlijkt zien. In een coalitie kun je nooit alles bereiken wat je wilt.”

Maar over het terugdraaien van de abortuswet hoort de zaal van Balkenende niets. De CDA-lijsttrekker gelooft niet dat dit kwaad ingedamd kan worden door het te verbieden. „Laten we eens onderzoeken hoe het komt dat de abortuscijfers in Nederland weer stijgen. Waarom wordt anticonceptie niet vaker toegepast? Die benadering is een meer effectieve weg.”

Natuurlijk komen de uitzonderingsituaties weer op tafel: zwanger door verkrachting. Van der Vlies: „Over die situaties wil ik nadenken. Maar gebruik die uitzonderingen nu niet om een geheel verkeerde, algemene praktijk goed te praten. Bovendien blijkt uit onderzoek dat er bij verkrachting een kans op zwangerschap is, maar dat die heel klein is.” Rouvoet: „Laat Balkenende nu niet weer met die extreme voorbeelden aankomen. Dat deden de liberale voorstanders van abortus ook altijd. En waarom wil het CDA wel het recht op veiligheid in de Grondwet, maar niet het recht op leven?”

Voor het eerst doet in een ND-debat een (demissionair) premier mee. En hij stelt, in zeker opzicht, niet teleur. Met flair, kwinkslagen en milde aanvallen stuurt hij regelmatig het debat. Of hij door het ijs is gezakt in het RTL4-lijsttrekkersdebat? Quasi verontwaardigd: „Nou nog mooier. Ben ik drie minuten in Zwolle, peperen ze me dit meteen in. Is dat nu christelijke naastenliefde?” En als een boer in de zaal kritiek levert op het landbouwbeleid: „Geef me uw adres, dan kom ik een keer bij u langs.” Dat gaat erin als koek.

Opvallend is de onderscheiden manier waarop de CDA-lijsttrekker zijn twee collega’s benadert. Als Rouvoet zegt dat hij „geen twijfel heeft over de geloofshouding van Jan Peter” en dat hij „wel degelijk veel sympathie heeft voor wat het CDA doet”; antwoordt Balkenende afstandelijk: „Dat weet je dan wel goed te verbergen.” Maar Van der Vlies krijgt van de demissionaire premier regelmatig een compliment: „De man van de rechte lijn en de diepe bewogenheid.”

De SGP’er op zijn beurt hoeft boeren niet te beloven langs te komen. Hij hééft al verreweg de meeste sympathie onder het agrarische volksdeel. Op wie serieuze rooms-katholieken moeten stemmen? vraagt Bergwerff. Van der Vlies, glunderend: „Op de SGP natuurlijk.” Maar kunnen ze bij u ook lid worden? „Jazeker. Ze moeten onze grondslag onderschrijven, maar er staat nergens dat alleen protestanten lid mogen worden.” En op een kandidatenlijst komen? „Ach, daar hebben we onze selectieprocedures voor. Laat ik het zo zeggen: daarvoor zal een rooms-katholiek nog wel even geduld moeten oefenen.”

Soms bekampen ChristenUnie en SGP samen Balkenende. Maar ook weer niet al te fel. Van der Vlies: „Als het CDA op dit moment het schip van staat vertegenwoordigt, zijn wij de loodsbootjes die ernaast varen. Let wel: de ChristenUnie links, wij rechts van het schip. Om zo te proberen om dat wat misschien wel in het hoofd van stuurman Balkenende zit, maar er niet altijd uitkomt, daadwerkelijk van invloed te laten zijn op de koers.”