„Tucht bij scheiding soms teken onmacht”

Vier organisaties uit de Gereformeerde Kerken vrijgemaakt (GKV) beleggen deze en volgende maand op verschillende plaatsen in het land bezinningsavonden voor ambtdragers en andere belangstellenden over de rol van de kerk bij echtscheiding. Het betreft het Diaconaal Steunpunt, hulpverleningsorganisatie De Driehoek, de Raad van Advies voor Huwelijk en Echtscheiding en een advocatenkantoor met een kerkelijke identiteit. De avonden hebben als thema ”Als christenen uit elkaar gaan… is de gemeente een veilig vangnet?” In Zwolle had donderdagavond de eerste bijeenkomst plaats, met zo’n 150 belangstellenden. Ds. H. J. Messeling, predikant van de gkv te Zwolle-Zuid, hield een theologische inleiding met als titel ”Als christenen uit elkaar gaan…” Ds. Messeling citeerde enkele zinsneden uit het huwelijksformulier waarin het huwelijk als instelling van Gods een „relatie voor het leven” wordt genoemd. Ondanks de belofte bij de huwelijkssluiting dat de gehuwden elkaar nooit in de steek zullen laten, blijkt helaas dat ook in de christelijke gemeente echtscheidingen voorkomen.

Kinderen De predikant vroeg bijzondere aandacht voor de kwetsbaarheid van kinderen in een situatie van echtscheiding. In de praktijk blijkt dat ambtdragers hun pastorale zorg vooral richten op het echtpaar en te veel geneigd zijn partij te kiezen, zich uitsprekend over gelijk of ongelijk.

In plaats van het uitvechten van de echtelijke ruzies over de rug van de kinderen, zouden christenen die gaan scheiden zich tot het uiterste moeten inspannen om de schade bij hun kinderen te beperken. „De scheiding maakt het gezamenlijk nakomen van de doopbelofte onmogelijk en daarom juist is het raadzaam de kerk in te schakelen.” In dit verband wees ds. Messeling op het belang van een scheidingsbemiddeling. „Zowel een onafhankelijke bemiddelaar als een ambtsdrager kan een aandeel hebben in het waarborgen van goede zorg, vooral voor de kinderen. Ambtsdragers zijn soms te veel gefocust op de heiligheid van de avondmaalstafel en gaan daarom te snel over tot de tuchtmaatregel.”

Een al te snelle toepassing van de kerkelijke tucht verbloemt volgens ds. Messeling soms de onmacht van de ambtsdragers. De predikant merkte op dat de beloftes die bij de huwelijkssluiting en ook bij de doop zijn gedaan, nooit ingetrokken kunnen worden, maar ook na een scheiding van kracht blijven.

Kerkelijke ambtsdragers moeten zich, aldus de inleider, ook niet op het terrein van maatschappelijke en psychosociale hulpverleners begeven en daarom, indien nodig, doorverwijzen. Een van de doelen van de bezinningsavonden is ook om de mogelijkheden van de christelijke hulpverleningsinstanties onder de aandacht te brengen.

Datingsites I. Assink, maatschappelijk werker bij De Driehoek, hield de tweede lezing, met als thema ”Echtscheiding: een leven lang lijden?” Assink behandelde de ingrijpende gevolgen van een echtscheiding. Een scheiding wordt altijd gevolgd door een enorm verlies in velerlei opzichten, vaak gepaard gaande met diepe gevoelens van schaamte en schuld. Anders dan bij verlies door de dood, waarbij omstanders en ambtsdragers proberen te troosten, moeten gescheiden gemeenteleden vaak ook nog de extra pijn van de veroordeling incasseren.

Assink weet dat gescheiden gemeenteleden massaal via datingsites bezig zijn een nieuwe partner te zoeken. De Driehoekmedewerkster gaf aan dat het nodig is dat ambtsdragers zich bezinnen op het feit dat de praktijk bezig is weg te groeien van de laatste synode-uitspraak van de Gereformeerde Kerken vrijgemaakt, namelijk dat „hertrouwen niet past in de stijl van het Koninkrijk van God.”

D. A. Prins, medewerker bij het Diaconaal Steunpunt, benaderde het thema vanuit diaconale hoek; mr. J. W. A. van Dommelen ging vanuit zijn specialisme als scheidingsbemiddelaar in op vragen rondom scheidingsbemiddeling. De volgende avonden zijn gepland op 29 januari (Amersfoort), 5 februari (Groningen) en 12 februari (Ridderkerk).

„Tucht bij scheiding soms teken onmacht”

Kerk & religie

RD.nl in uw mailbox?