Minder kerkleden geven steeds meer
APELDOORN – In Utrecht wordt donderdag het startsein gegeven voor de landelijke actie Kerkbalans, die dit jaar loopt van 18 januari tot en met 1 februari. Bijna 6,5 miljoen leden van de kerken die aan deze actie meedoen, worden de komende weken bezocht door vrijwilligers. Een van de grootste geldinzamelingsacties van Nederland in zes vragen.
Welke kerken doen mee aan de actie Kerkbalans?De Rooms-Katholieke Kerk in Nederland, de Protestantse Kerk in Nederland, de Algemene Doopsgezinde Sociëteit, de Remonstrantse Broederschap en de Oud Katholieke Kerk van Nederland. Samen hebben deze kerken 6,2 miljoen leden. Dat is 38 procent van de totale Nederlandse bevolking. De vrijwilligers voor Kerkbalans bezoeken tijdens de actie ongeveer 2,5 miljoen adressen. De kerkgenootschappen tellen samen zo’n 3400 zogenoemde zelfstandige gebieden waarin de pastorale zorg vorm en inhoud krijgt. Alle gemeenten van de betrokken kerken samen hebben de zorg voor het in stand houden van ongeveer 4100 kerkgebouwen.
Wat is Kerkbalans precies?
Het is een geldinzamelingsactie van gemeenten die aangesloten zijn bij de participerende kerken voor het lokale kerkenwerk. De leden krijgen een formulier waarop ze kunnen invullen hoeveel ze dit jaar willen geven voor het werk van de plaatselijke gemeente waarvan ze lid zijn. Het bedrag kan in één keer worden overgemaakt, maar het is ook mogelijk iedere maand een bedrag over te boeken. In de kerken die mee doen aan Kerkbalans wordt ’s zondags ook gewoon meerdere keren gecollecteerd in de erediensten.
Is het te vergelijken met een soort abonnementsgeld dat je betaalt als je lid bent van een vereniging?
Nee. De actie Kerkbalans heet in veel gemeenten ook de ”actie vrijwillige bijdrage”. Daaruit blijkt al dat het om een vrijwillige bijdrage gaat waarvan de leden zelf de hoogte bepalen.
De meeste gemeenten laten de leden hierin volledig vrij, andere geven enkele richtlijnen in de vorm van een percentage van het inkomen. De meeste aangesloten kerken hebben vrij veel papieren leden. Dat zijn mensen die wel lid zijn van een kerk, maar weinig tot niet in de kerk komen. Zij vinden het vaak toch belangrijk financieel bij te dragen aan het in stand houden van de –monumentale– kerk in dorp of stad.
Wat geeft een gemiddeld gezin aan de actie Kerkbalans?
De gemiddelde bijdrage voor de Protestantse Kerk in Nederland bedroeg in 2008 per gezin (pastorale eenheid) ruim 215 euro. Sommige kerkmensen geven slechts enkele tientjes per jaar. Maar betrokken gemeenteleden geven vaak een veelvoud van het gemiddelde bedrag. Traditioneel geven protestanten veel meer aan de kerk dan leden van de Rooms-Katholieke Kerk. Een rooms-katholiek gezin droeg in 2007 gemiddeld 70 euro aan Kerkbalans bij.
Wat wordt bedoeld met Kerkbalans nieuwe stijl?
Vooral in gemeenten met afnemende kerkelijke betrokkenheid wordt gezocht naar nieuwe manieren om ook randkerkelijken te betrekken bij de actie Kerkbalans. Uit de eerste resultaten van een moderne en persoonlijke gerichte benadering is gebleken dat de gemiddelde bijdrage aan Kerkbalans fors omhoog kan. Zo zijn er gemeenten die jongeren gericht aanschrijven, mailen of zelfs sms’en voor een bijdrage. Volgens de initiatiefnemers van Kerkbalans nieuwe stijl kunnen ook traditionele gemeenten waar de kerkelijke betrokkenheid hoog is, baat hebben bij een andere aanpak van Kerkbalans.