Ethiopië weert buitenlandse invloed
KAMPALA - Het Ethiopische parlement heeft gisteren een wet aangenomen die volgens critici bedoeld is om te verhinderen dat buitenlandse organisaties mensenrechten beschermen of de democratie bevorderen.
De nieuwe wet regelt de regis-tratie en regulering van maatschappelijke en goededoelenorganisaties. Het betreft een tot op zekere hoogte normale wet zoals die in veel Afrikaanse landen van kracht is. Het grote verschil is echter dat deze wet een bepaling heeft waarin staat dat organisaties die meer dan 10 procent van hun geld uit het buitenland krijgen, zich niet mogen bezighouden met zaken als mensenrechten, democratie en het oplossen van geweldsdreigingen tussen bevolkingsgroepen. Kortom, (buitenlandse) organisaties mogen projecten doen voor bijvoorbeeld economische ontwikkeling, maar mogen zich niet bezighouden met iets wat een politieke lading heeft.De wet werd door het parlement aangenomen met 327 stemmen voor en 79 tegen. Het parlement telt in het totaal 547 leden en wordt gedomineerd door de partij van president Meles Zenawi, die 481 zetels bezet.
Bij verkiezingen in 2005 behield de partij van Zenawi de macht, maar de oppositie beschuldigde de partij van stembusfraude. Er volgden grote demonstraties tegen de regering. Die reageerde door de politie hard te laten ingrijpen. Er vielen 193 doden en honderden mensen werden gearresteerd, onder wie veel prominente oppositieleden.
Onderzoeker Leslie Lefkow van de mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch noemt de wet een instrument voor de verdere onderdrukking van het Ethiopische volk. “Deze wet gaat ver voorbij de normale regulering van maatschappelijke organisaties”, zegt hij in een officiële reactie van de gerenommeerde mensenrechtenorganisatie.
Tijdens een publieke discussie over de wet die 24 december in de Ethiopische hoofdstad Addis Ababa werd gehouden, legde woordvoerder Berhanu Adelu van het bureau van president Zenawi uit dat de wet noodzakelijk was om de 3800 ngo’s (non-gouvernementele organisaties) te reguleren. Adelu: “Het is niet de taak van ngo’s om de rechten van burgers te beschermen. Dat is de rol van de overheid. Dat is een interne aangelegenheid.”
De Ethiopische minister van Justitie, Berhanu Hailu, voegde daar later aan toe dat de nieuwe wet niet bedoeld is om ngo’s minder speelruimte te geven. “We ondermijnen de maatschappelijke organisaties niet, we maken hen slechts duidelijk wat hun taak is.”
Volgens Amnesty International is de nieuwe wet gebaseerd op angst van de regering voor het verlies van politieke controle. In een eerste reactie schrijft Amnesty: “Die angsten manifesteerden zich in toenemende onderdrukking van maatschappelijke organisaties sinds de betwiste verkiezingen van 2005. Wij verwachten dat de speelruimte voor dergelijke organisaties steeds verder zal worden beperkt tot aan de volgende verkiezingen in 2010.”