Vaticaan maakt zich juridisch los van Italië
Tachtig jaar na zijn ontstaan heeft Vaticaanstad zich op wetgevend terrein losgekoppeld van Italië. Vaticaanstad neemt vanaf dit jaar niet meer automatisch nieuwe Italiaanse wetgeving aan, zoals voorheen het geval was.
Dat blijkt uit een vorige week verschenen artikel in het Vaticaanse dagblad L’Osservatore Romano.De besluiten van het Italiaanse parlement zullen in het vervolg alleen nog maar dienen „als aanvullende bron” voor het rechtsbestel van het Vaticaan. De wetgeving in de kleinste staat ter wereld zal zich nu richten naar het kerkrecht van de Rooms-Katholieke Kerk.
Met deze wijziging wordt afgeweken van de praktijk die gold sinds de stichting van Vaticaanstad als autonome staat in 1929. In de afgelopen tachtig jaar zijn voor zover bekend slechts twee wetten, over abortus en echtscheiding, niet overgenomen.
L’Osservatore Romano geeft verschillende redenen voor de breuk. De krant schrijft allereerst dat Italië „een buitensporig aantal wetten” heeft. Het is echter merkwaardig dat het Vaticaan juist nu zo’n besluit neemt. De Italiaanse regering heeft in 2008 ruim 36.000 naar eigen zeggen „overbodige” wetten afgeschaft.
Verder botsen volgens de krant Italiaanse wetten „te vaak” met de principes van de Rooms-Katholieke Kerk. Toch is ook hier wat op af te dingen. Veel liberale wetten heeft de regering van Italië niet doorgevoerd. Wel is er de laatste vijf jaar een tendens waarneembaar dat politici streven naar regelgeving om samenwonenden dezelfde rechten te geven als gehuwden. Ook zijn er plannen om actieve levensbeëindiging te legaliseren.
Het besluit van de paus komt op een onverwacht moment. Op dit moment is er in Italië een centrumrechtse coalitie onder leiding van minister-president Berlusconi aan de macht. Ook de beide kamers van het Italiaanse parlement zijn in conservatieve handen.
„Waarom heeft het Vaticaan het besluit niet twee jaar geleden genomen toen Prodi minister-president was?” vraagt Roberto Calderoli, een minister uit de regering-Berlusconi, zich af in de krant Corriere della Sera.
De commentator van de krant, Massimo Franco, ziet het besluit als een drukmiddel, als een „waarschuwing” aan de regering om zich geen gekke dingen in het hoofd te halen. „Wetgeving die ingaat tegen de kerkelijke leer werd in het verleden ook niet doorgevoerd. Met veel tamtam het recht opeisen om wetten aan te nemen of af te wijzen betekent eigenlijk een waarschuwing geven aan Italië”, meent Franco.
