VN-plan voor Cyprus stuit op problemen
Het plan van de Verenigde Naties voor het verdeelde eiland Cyprus stuit op problemen. De leider van de Turks-Cyprioten Denktash wees woensdag de territoriale veranderingen die in het plan zijn opgenomen af als „onaanvaardbaar en schandalig”.
De VN hebben de druk op de Turks- en Grieks-Cyprioten ondertussen verder opgevoerd. VN-secretaris-generaal Annan heeft beide gemeenschappen gevraagd een lijst met op- en aanmerkingen op het 140 pagina’s tellende VN-plan in te dienen. Die moet op 30 november binnen zijn. De VN willen voor 12 december een akkoord hebben, omdat de Europese Unie op die dag tijdens een EU-top tien landen, waaronder Cyprus, willen uitnodigen in 2004 lid te worden.
De EU wil graag dat een verenigd Cyprus lid wordt van de Unie, maar is bereid alleen de Grieks-Cyprioten op te nemen als de Turks-Cyprioten dwars blijven liggen. Turkije heeft al gedreigd als dat gebeurt het Turkse deel van het eiland te annexeren.
Maar Denktash wees vanuit New York, waar bij bijkomt van een hartoperatie, het VN-voorstel af. In een vraaggesprek met de Turkse televisiezender NTV zei hij dat „niemand de schandalige voorstellen over territorium zou kunnen aanvaarden”.
De Turks-Cyprioten hebben momenteel 36 procent van het eiland in handen. Volgens het plan van de VN moet dat worden teruggebracht tot 28,5 procent. 85.000 Grieks-Cyprioten moeten naar hun huizen op het Turkse deel kunnen terugkeren. 42.000 Turkse-Cyprioten zouden daarbij worden verdrongen.
Denktash bevestigde dat hij en de Grieks-Cypriotische leider Clerides voor 30 november een antwoord moeten geven. „Zodra beide partijen kenbaar maken wat zij veranderd willen hebben, zal het duidelijk worden of dit document een basis voor onderhandelingen kan zijn”, zei Denktash.
De Grieks-Cyprotische regering heeft al gezegd bereid te zijn te praten met het VN-voorstel als basis. Maar ook zij zegt dat sommige punten onaanvaardbaar zijn.
Naar schatting 10.000 Turks-Cyprioten gingen woensdag de straat op om Denktash over te halen om te gaan onderhandelen. De betogers schreeuwden leuzen als: „Vrede kan niet worden tegengehouden” en „Vrede nu”.
Turkije bezette in 1974 eenderde deel van Cyprus nadat Griekenland daar een militaire coup had uitgelokt met als doel het hele eiland bij Griekenland te voegen. De uitgeroepen Turks-Cyprische Republiek wordt alleen door Turkije erkend.