De vacatures vervuld
Uitvoerig heeft deze krant vorig jaar aandacht besteed aan het dreigende tekort aan krijgsmachtpredikanten, zoals toenmalig hoofdkrijgsmachtpredikant ds. G. (Gijs) Bikker dat voorzag. Inmiddels zijn de vacatures voor 2008 vervuld. Deze week begonnen, na een intensieve opleidingsperiode, zes voormalige gemeentepredikanten (officieel) als geestelijk verzorger bij defensie. Wie zijn zij, en wat motiveerde hen om te solliciteren? In de groep zat ook een humanistisch raadsvrouw, Wilma Geerdink. Daarom ook van haar een portret.
Een oude wens
Naam: Ds. B. G. (Bart) BreunesseLeeftijd: 49 jaar
Was predikant te: Gramsbergen (protestantse gemeente)
Dient nu als krijgsmachtpredikant bij: Landelijk Opleidings- en Kenniscentrum Koninklijke Marechaussee te Apeldoorn (Koning Willem III-kazerne)
Motivatie: „Hiermee gaat een oude wens in vervulling. Ik ben indertijd door de politiekeuring gekomen, maar was te jong. Toen ik op advies van de sollicitatiecommissie de mavo met goed gevolg had volbracht, was er een overschot. Toen heb ik gesolliciteerd bij de marechaussee. Maar dat bleek twee jaar lang paleiswacht in te houden. Dat zag ik eigenlijk niet zo zitten, en ik heb daarvan afgezien.
Toen ik vorig jaar de artikelen in het ND en het RD las waaruit bleek dat er een tekort aan krijgsmachtpredikanten dreigde, dacht ik: Dit kan wel eens wat voor mij zijn. Ik heb toen geschreven dat ik graag een gesprek wilde hebben. Ik blijf dus predikant, en dien alsnog bij de Koninklijke Marechaussee.
Maar er was voor mij nog een reden. Mijn zoon is met PTSS, posttraumatische stressstoornis, uit dienst gekomen; hij was marinier. PTSS is zoiets aangrijpends! En we hebben toen zelf ervaren hoeveel een legerpredikant, een geestelijk verzorger, kan betekenen.”
„Ook iets van het Evangelie meegeven”
Naam: Ds. P. (Piet) van Duijvenboden
Leeftijd: 45 jaar
Was predikant te: Apeldoorn (hervormde Eben-Haëzerkerk; Gereformeerde Bond)
Dient nu als krijgsmachtpredikant bij: Koninklijke Landmacht, Koninklijke Militaire School te Weert
Motivatie: „Iets daarover heb ik pas al geschreven in mijn stukjes op pag. 2 van het RD, waar ik trouwens enorm veel reacties op heb gehad. Blijkbaar doet het mensen, en zeker militairen uit de reformatorische kring, goed dat hier aandacht voor is.
Ik ben jarenlang beroepsmilitair geweest. Vervolgens ben ik predikant geworden, eerst in Den Bommel, daarna in Apeldoorn. Maar toen ik vorig jaar een brief kreeg van het mobiliteitsbureau van de Protestantse Kerk, waarin predikanten de vraag kregen voorgelegd of zij zich misschien beschikbaar wilden stellen als krijgsmachtpredikant, liet die me niet meer los. En dan ga je biddend en nadenkend verder: Is dit iets voor mij? Ik ben tot de overtuiging dat dit inderdaad mijn weg is - en die overtuiging is de afgelopen weken zeker niet minder geworden.
De komende drie jaar hoop ik bij de KMS in Weert, de onderofficiersopleiding van de landmacht, te dienen. Mensen bijstaan, er voor hen zijn. En wat ik hoop, is dat ik hen toch ook iets van het Evangelie kan meegeven, vertellen Wie de Heere Jezus is.”
„Een brede functie”
Naam: Wilma Geerdink
Leeftijd: 47 jaar
Was predikant te: n.v.t.
Dient nu als humanistisch raadsvrouw bij: Koninklijke Luchtmacht, vliegbasis Leeuwarden
Motivatie: „Ik ben lid van het Humanistisch Verbond, dit is ook mijn zendende organisatie. Ik heb gekozen voor defensie vanwege de breedte van de functie (van individuele begeleiding tot advies aan de leiding), de mogelijkheden die geboden worden om het werk zelf invulling te geven en de bijzondere positie die je als geestelijk verzorger binnen defensie hebt. Daarnaast is het afwisselend werk. Het avontuurlijke vind ik aantrekkelijk.
In de opleiding heb ik ervaren hoe het werken bij defensie kan ingrijpen in het persoonlijk leven. Alleen in de weekenden thuis, amper tot geen enkele invloed hebben op je agenda, weinig privacy. Het valt dan niet altijd mee om jezelf te blijven. Graag wil ik militairen ondersteunen om dat wel te doen. Uiteraard zal ik daarbij werken vanuit de humanistische waarden. En, hoewel ik me nog geen precies beeld kan vormen van wat ik zoal ga doen, ik zal het in ieder geval met enthousiasme en betrokkenheid doen. Het is een nieuwe uitdaging.”
„Mooi om met jonge mensen te werken”
Naam: Ds. J. (Jaap) van der Goot
Leeftijd: 55 jaar
Was predikant te: Balk (protestantse gemeente)
Dient nu als krijgsmachtpredikant bij: Koninklijke Luchtmacht, Vliegbasis Leeuwarden
Motivatie: „In de jaren zeventig heb ik als dienstplichtige bij 12 Pantsergeniecompagnie gezeten, en daar blijft denk ik toch iets van hangen.
Als predikant was dit voor mij een nieuwe uitdaging. Ik vind het mooi om met jonge mensen te werken, mensen ook die speciaal de keuze voor het leger hebben gemaakt. En daar krijgen ze met fundamentele vragen te maken, vragen rond leven en dood. Als predikant probeer je hen, in hun eigen werkomgeving, onder andere daarin wat richting te geven.”
Vijfenvijftig jaar - voor sommige krijgsmachtpredikanten is dat een leeftijd om met flo (functioneel leeftijdsontslag) te gaan. Ds. Van der Goot begint pas: „Ik heb een contract voor vijf jaar. En ik heb er zin aan.”
„Een specifiek soort pastoraat”
Naam: Ds. H. A. (Alex) Hoorn
Leeftijd: 44 jaar
Was predikant te: Dalfsen (protestantse gemeente)
Dient nu als krijgsmachtpredikant bij: Koninklijke Landmacht, Generaal-majoor Kootkazerne te Stroe
Motivatie: „Ik heb twaalf jaar als gemeentepredikant gediend, altijd samen met mijn vrouw: we vormden een team. Op een gegeven moment dacht ik: Ga ik hier nu mee door, of ga ik een nieuwe stap maken? In de krant las ik toen dat Gijs Bikker, de vorige hoofdkrijgsmachtpredikant, een tekort aan geestelijk verzorgers voorzag. Ik dacht toen: Is dat niet iets voor mij? Ik ben wat gaan informeren en werd vervolgens steeds enthousiaster. En nu heb ik er enorm veel zin in.
Het is toch een specifiek soort pastoraat. Kijk, in de gemeente ben jij zo’n beetje de spin in het web. Nu ben je als predikant eerder een randfiguur, moet je jezelf wat in de picture gaan zetten. Je komt in een heel erg geseculariseerde wereld terecht. Maar het contact met jonge mensen, die toch met allerlei specifieke vragen te maken krijgen -rond leven en dood, mens en God- boeit me.”
Heeft hij zelf ook in dienst gezeten? „Nee.” Wijzend op zijn uniform: „Ik ben dus nogal groen.”
Een weg in de jungle van geloven
Naam: Ds. A. F. (André) de Oude
Leeftijd: 45 jaar
Was predikant te: Loosdrecht (gereformeerde kerk)
Dient nu als krijgsmachtpredikant bij: Koninklijke Marechaussee, Schiphol
Motivatie: „Een van de redenen waarom ik bij defensie, specifieker: de Koninklijke Marechaussee, ben gaan werken, is dat ik heel graag omga met mensen die, zeg maar, op het randje van geloven staan, tegen bepaalde zaken aanlopen. Met die mensen wil ik in gesprek gaan: Waarom helpt geloven nu wel, of juist niet? Wat is je hoop, je vertrouwen? Kan de Bijbel daar misschien een rol in spelen?
Dat leek me geweldig. En ik moet zeggen: Die verwachting kwam uit. Ik ben in mei al op Schiphol begonnen - de opleiding heb ik wel tegelijk met de andere predikanten gevolgd. Maar nu ben ik dus officieel in uniform. En ik heb gemerkt dat er heel wat mensen zijn die hun weg zoeken in de jungle van geloven, van allerlei hedendaagse problemen.
Schiphol is trouwens een prachtige werkplek. Je bent hier met 1800 man. En je probeert wat voor hen te betekenen.”
„Het is echt wel even wennen”
Naam: Ds. W. J. (Wouter Johan) van Sintmaartensdijk
Leeftijd: 45 jaar
Was predikant te: Oldenzaal (protestantse gemeente in wording)
Dient nu als krijgsmachtpredikant bij: Koninklijke Luchtmacht, Vliegbasis Gilze-Rijen
Motivatie: „Sowieso wilde ik graag eens naar een ander veld dan dat van gemeentepredikant. In de tweede plaats vind ik dat onze militairen, zeker op uitzending, onze steun verdienen. Ze komen met heel veel vragen in aanraking.
Ik vind het ook wel een spannende vraag welke rol het geloof speelt in een niet-kerkelijke setting. In hoeverre speelt het een ondersteunende rol, of speelt het helemaal geen rol?
Wat ik ook belangrijk vind, leuk ook, is om met collega’s van andere onderdelen -marine, landmacht- samen te werken. Defensie legt steeds sterker de nadruk op samenwerking.
Maar, het is echt wel even wennen. Je kent hier heg noch steg. Afgelopen zondag heb ik mijn eerste kerkdienst belegd, dat was dan nog een beetje vertrouwd. Maar je moet hier echt je weg zien te vinden.”
Diensten Geestelijke Verzorging
Het ministerie van Defensie kent zes diensten geestelijke verzorging (gv): de Rooms-Katholieke GV, de Protestantse GV, de Joodse GV, de Humanistische GV, de Hindoe GV en de Islam GV (in oprichting). Bij de Protestantse GV werken 53 krijgsmachtpredikanten, op een totaal van 150 geestelijk verzorgers bij Defensie. Wanneer er straks ook imams komen -staatssecretaris De Vries wil er op korte termijn drie (parttime) aanstellen- moeten de Protestantse GV en de Rooms-Katholieke GV een predikant respectievelijk een aalmoezenier inleveren.
De geestelijk verzorgers zijn te vinden op alle grote kazernes, schepen, vliegvelden, defensieobjecten in binnen- en buitenland alsook in elk district van de marechaussee. Ook op uitzending gaan zij mee.
Hoofdkrijgsmachtpredikant is sinds eind vorig jaar ds. P. M. (Paul) van der Meulen. De zes predikanten die deze week -officieel- als geestelijk verzorger zijn begonnen, behoren allen tot de Protestantse Kerk in Nederland. Legerpredikant ds. H. J. W. (Henk) Laseur, lid van de Gereformeerde Bond, zei vorig jaar in deze krant dat het hem „een lief ding waard” zou zijn als er ook „vanuit de Gereformeerde Gemeenten, de Hersteld Hervormde Kerk of zelfs de Oud Gereformeerde Gemeenten mensen bereid en in staat zouden zijn om predikant te worden binnen de krijgsmacht. Alleen al om aanspreekpunt te kunnen zijn voor militairen uit hun achterban - het gaat toch niet om kleine groepen. Laten we de mogelijkheden die ons op dit punt geboden worden, benutten.”
Ds. Van der Meulen wil bij dit laatste wel een kanttekening plaatsen: „Om te kunnen solliciteren, dient het kerkgenootschap waartoe de predikant behoort, lid te zijn van het CIO-M. De (Oud) Gereformeerde Gemeenten zijn dit niet.”
