Bos kapittelt bankiers
Minister van Financiën Wouter Bos geeft de verantwoordelijken voor de kredietcrisis ervan langs. Banken die steun van de overheid nodig hebben, mogen geen geldbonussen uitkeren aan de bestuurstop. Bovendien moeten bankiers hun eigen consequenties trekken. „Als ze dat zelf niet doen, dan doen wij het", stelt Bos.
„Ze moeten zich afvragen hoe is omgegaan met risico’s en hoe volledig klanten hierover waren geïnformeerd", aldus Bos dinsdag in de Tweede Kamer. „Nu is de tijd om banken hier zelf op aan te spreken.“De minister wees op de afspraak in Groot–Brittannië dat na een kapitaalinjectie door de overheid banken hun bestuurders geen contante bonussen over 2009 mogen uitkeren. „Een aansprekend voorbeeld”, aldus Bos. Ook de Tweede Kamer dringt aan op beperking van de premies.
Bonussen kunnen behalve in contanten ook worden uitgekeerd in de vorm van aandelen. Beleggers waarderen deze al naar gelang de staat van het bedrijf. Daarmee zijn deze bonussen gekoppeld aan de prestaties van de bestuurders.
Bos constateert dat de Verenigde Staten ook restricties opleggen aan beloningen aan topbestuurders. „En dat in de Verenigde Staten. Binnen die cultuur is dat een enorme stap die voorheen onvoorstelbaar was", zegt de minister.
Volgens Bos begint de wijze waarop het land de kredietcrisis probeert te bezweren, te lijken op de Europese aanpak. De Verenigde Staten gaan de balansen van Amerikaanse banken ondersteunen met 250 miljard dollar. Afgelopen weekeinde vond Bos dat de Amerikanen het lieten afweten op de top van het Internationaal Monetair Fonds (IMF).
Naast een mogelijke injectie in Nederlandse banken van 20 miljard, stelt het kabinet zich garant voor een bedrag van 200 miljard euro voor leningen die banken elkaar onderling verstrekken. Deze waarborg gaat banken waarschijnlijk een half procent van het totale leenbedrag kosten, bovenop de opslag die de financiële markten normaal voor dit soort garanties rekenen.
Bos stelt dat het kabinet „geneigd is" het Britse voorbeeld voor de garantiestelling te volgen. Dat betekent een extra opslag bovenop een opslag die afhankelijk is van de kredietwaardigheid van de lenende bank.
Dat kan de schatkist veel geld opleveren terwijl de kans volgens Bos „buitengewoon klein" is dat er iets van de 200 miljard euro uitbetaald moet worden.
In IJsland is door de kredietcrisis de spaarbank Icesave omgevallen. Van het spaargeld bij de bank valt naar schatting 1,6 tot 1,7 miljard onder het zogenoemde depositogarantiestelsel. Daarvan komt 1,1 miljard euro voor rekening van de IJslanders. Nederlandse banken moeten door het zogenoemde omslagstelsel 300 tot 350 miljoen euro van de spaargeld vergoeden. Over het resterende bedrag voert Financiën nog overleg met banken, aldus Bos.