CGB stelt visie op SoW-fusie bij
Het Confessioneel Gereformeerd Beraad (CGB) verandert binnen afzienbare tijd zijn standpunt over het Samen op Weg-proces. Tot op heden was de gereformeerde modaliteitsorganisatie in principe voor fusie mits de zelfstandigheid van de plaatselijke kerken blijvend gegarandeerd zou zijn. Nu het er niet naar uitziet dat de synode aan deze voorwaarde zal voldoen, zal het hoofdbestuur zijn visie op de fusie bijstellen.
Het bestuur vergadert eind deze maand en zal dan naar alle waarschijnlijkheid „een vervolgstandpunt” innemen, aldus voorzitter ds. D. Westerneng. Hij zei dit zaterdag in Nijkerk tijdens een vergadering van het Beraad van Confessioneel Gereformeerde Kerken (BCGK), dat hetzelfde bestuur heeft als het CGB. Van het BCGK zijn momenteel dertig kerken lid.
Ds. C. B. Elsinga uit Den Ham, auteur van de brochures ”Beheer in eigen hand?” en ”Hoe gaan wij samen?”, noemde gereformeerd blijven als een van de mogelijkheden om te reageren op het fusiebesluit. Net als enkele andere sprekers gaf hij aan dat een kerk dat niet in haar eentje kan doen. Daarom spoorde ds. K. Bijleveld uit Garderen de bijna honderd aanwezige ambtsdragers aan het onderwerp in de eigen gemeente te bespreken en voor 1 maart hierover een besluit te nemen. In zijn eigen gemeente is dit al gebeurd. Daarvan deed hij verslag.
Met de kerken die dat willen, zou dan na de vereniging een verband van Gereformeerde Kerken in Nederland gevormd kunnen worden. De vraag is volgens ds. Bijleveld of er voldoende kerken te vinden zijn. „Dat moet gaan groeien. Maar er zit een deadline aan. Voor 1 mei 2004 moet duidelijk zijn wat je gaat doen.” Bij een positief besluit van de drie betrokken synodes gaat de fusie namelijk op die datum in.
Ds. Elsinga sprak de bereidheid uit tot (federatieve) samenwerking van het nieuwe verband met de gefuseerde kerk. Of dit laatste in de praktijk ook mogelijk blijkt te zijn, is nu nog een kwestie van koffiedik kijken, aldus ds. Bijleveld. „Tot het moment van het fusiebesluit zullen ze de boot afhouden. Dat zijn ze aan hun stand verplicht. Wij hebben de intentie een federatie met de verenigde kerk aan te gaan. Dan ligt de bal daar.”
In zijn lezing ”Kerk-Heer-roeping tot eenheid” zei ds. Westerneng dat je eigenlijk niet bij het kerkverband kunt weglopen. „Als je dat doet, zeg je dat Christus niet meer met die kerk verbonden wil zijn. En kun je dat wel hard maken? Daarom moeten we ook vandaag alles op alles zetten om de kerkelijke eenheid binnen de Gereformeerde Kerken te bewaren en de eenheid met andere Christusbelijdende kerken na te streven.”
Tegelijk vindt de predikant uit Vorden dat wat nu in de kerk allemaal gebeurt, niet kan. „Kuitert kan vrijuit zeggen dat God een bedenksel is van de mens. De verzoening mag worden ontkend. Een gebrek aan geestelijke eenheid wordt gecompenseerd door bestuurlijke dwang. Moet het niet gewoon eens uit zijn? Is de grens zo langzamerhand niet bereikt? Maar het is wel je kerk waarin je groot geworden bent. Blijven en lijden aan je kerk en zo je Heer dienen, kan ook een teken van geloofstrouw zijn.” Ds. Westerneng gaf toe dat hij zelf nog op twee gedachten hinkt. Hij beklemtoonde dat het vooral een zaak van gebed is. „Een afscheiding of doleantie kun je niet organiseren.”
Ds. Elsinga stelde dat van de beloften die de gereformeerde synode in juni deed vrijwel niets is overgebleven in de voorgestelde tekst van de ordinanties van de verenigde kerk. De behandeling daarvan staat voor eind volgende week op de agenda van de triosynode.
Niet alleen is het tijdsbestek waarin een gereformeerde kerkenraad na de fusie nog kan besluiten de plaatselijke kerk los te maken van het kerkverband teruggebracht van zeven naar vijf jaar, ook gedurende die vijf jaar is losmaken volgens hem vrijwel onmogelijk. Hij verwacht dat het optreden van de commissies van bijzondere zorg zal leiden tot verdeeldheid in kerkenraden en gemeenten. „Zij mogen nadat de kerkenraad het besluit tot losmaking heeft genomen gesprekken komen voeren en zullen de gemeente alsnog proberen over te halen om te blijven. Je kunt wel raden wat er gebeurt. Er zijn altijd weer groepen die worden losgeweekt.” Daarnaast krijgt de classis, aldus de predikant, de bevoegdheid een kerkenraad buitenspel te zetten wanneer er spanningen in de gemeente optreden. In dat geval komt er een noodkerkenraad die alle besluiten moet nemen.
„Eigenlijk is het onmogelijk je na 1 mei 2004 nog los te maken”, waarschuwde ds. Elsinga. „Het is goed je dat te realiseren. Er staat wel dat het kan, maar dat is meer pro forma. Er zijn allerlei regelingen omheen gebouwd die het onmogelijk maken.”
