Hoorn met een helder geluid
Sinds zijn bekering heeft Marek Handrysik nog maar één passie: de leer van de Reformatie verbreiden in zijn vaderland. Als eerste man achter de ideële uitgeverij ”Horn” zette de Poolse ingenieur zich in voor de uitgave van ”De knechtelijke en de vrije wil” van Luther. Aan de vertaling van Calvijns Institutie wordt gewerkt.
De bevlogen inwoner van Swietochlowice, werkzaam in een staalbedrijf, groeide op in een streng rooms-katholiek gezin. Op 19-jarige leeftijd kwam hij in aanraking met een charismatische groep binnen de Rooms-Katholieke Kerk. „Als daar in tongen werd gebeden, voelde ik me heel ongelukkig. Ik bad tot God of het wel van Hem afkomstig was. Dat gebed heeft God verhoord door een broeder op mijn pad te brengen die me vele uren vanuit de Schrift heeft onderwezen. Ik was toen nog overtuigd van voortgaande profetie en van het bestaan van hedendaagse apostelen. Toen ik de Bijbel met het oog op die thema’s ging bestuderen, veranderde ik van gedachten. Ik ontdekte de unieke plaats van profeten en apostelen in de heilsgeschiedenis. Door intensieve bijbelstudie veranderde ik van een arminiaan in een calvinist. In mijn theologisch denken was ik al volbloed gereformeerd voordat ik weet had van de vijf kernpunten van het calvinisme. De verandering in mijn theologische inzichten bracht orde in mijn hart, in mijn huis, in mijn werk. De innerlijke ommekeer gaf me ook het verlangen om serieuze bijbelse literatuur uit te geven.”
Na een lange zoektocht sloot de Poolse ingenieur zich twee jaar geleden aan bij de Kerk van Vrije Christenen in Palowice. Ondanks verschil in theologische opvattingen binnen deze gemeente voelt hij zich daar thuis, omdat ieder er aanspreekbaar is op het Woord van God. In Palowice zette hij zijn verlangen om goede lectuur op de markt te brengen in daden om. „In 1999 is vanuit onze gemeente de interkerkelijke stichting ”Horn” - ”tot verbreiding van het reformatorisch gedachtegoed” opgericht.” Horn geeft leiding aan het werk.
Belangrijkste taak van de organisatie is voor Handrysik de toerusting van de vaak weinig onderlegde protestantse christenen in Polen. Dit jaar bracht Horn het bekende werk van Luther ”Over de vrije of de knechtelijke wil” op de markt. De inmiddels overleden lutherse hoogleraar dr. Hab. Wiktor Niemczyk vertaalde het vanuit het Latijn. Vrijwilligers van Horn zetten de tekst over in hedendaags Pools. Het boek verscheen in een oplage van 1000 exemplaren.
In 1999 gaf Horn onder meer twee boeken uit van Arthur Pink: ”De eigenschappen van God” en ”De soevereiniteit van God’. Momenteel wordt gewerkt aan de laatste correctie van een werk van Bunyan, over het gebed. De uitgave van een boek van ds. H. J. Hegger is in voorbereiding, evenals van een boekje waarin de Heidelberger Catechismus, de Dordtse Leerregels, de Confessie van Westminster en Calvijns Antidotum zijn gebundeld.
Het drukwerk liet Horn aanvankelijk verrichten door een christelijke drukkerij, maar de band daarmee is verbroken. „Een kwart van de oplage konden we weggooien”, verklaart Handrysik. „Het boek van Luther hebben we bij een seculier bedrijf laten drukken. Het resultaat is onvergelijkbaar. Veel christenen leveren slechter werk voor God dan niet-christenen voor geld.”
Voor het vertalen van lectuur kan de voorman van Horn terugvallen op acht vrijwilligers en één betaalde kracht: een man die oude talen en filosofie heeft gestudeerd. Hij is momenteel bezig met het vertalen van de Institutie van Calvijn, een project dat wordt gesteund door de Amerikaanse organisatie Come Over and Help.
Om het werk van Horn onder de aandacht van het Poolse volk te brengen, ontwikkelde de stichting een eigen website. Internet is voor de calvinistische ingenieur hét middel om de leer van de reformatie in de moderne samenleving te verbreiden. Onlangs plaatste hij een uiteenzetting over Gods wil op het net. Ook neemt hij actief deel aan een Pools internetforum waar christenen van allerlei snit hun opvattingen te berde brengen.
„Het boeiendst vind ik de discussie met rooms-katholieken, pinkstergelovigen en arminianen. Ik ben de enige calvinist in het gezelschap, maar dat scheelt me niet. Ik hoef me niet voor mijn overtuiging te schamen, integendeel.”
Hoewel Horn met chronisch geldgebrek kampt, ging het bestuur niet over tot actieve fondsenwerving. „De organisatie in de Verenigde Staten kwam uit zichzelf naar ons toe. We geloven dat God van dit werk afweet en Zelf voor de middelen zal zorgen.”
De activiteiten van Horn worden afgestemd met die van het John Laski Trust Fund in Wroclaw. Belangrijkste doelstelling van deze organisatie is het stichten van een gereformeerde theologische opleiding. „Te midden van alle liberale opleidingen is die van Wroclaw nog de beste”, verklaart Handrysik, „maar het klimaat is er sterk arminiaans.”
Een enorm probleem is volgens de Poolse ingenieur, die zelf in Wroclaw parttime theologie studeert, het gebrek aan bijbelkennis onder tot bekering gekomen rooms-katholieken. „Gaan ze theologie studeren, dan wordt hun op de meeste plaatsen een zeer liberale theologie voorgeschoteld. Een tweede bedreiging voor het Poolse protestantisme is de invloed van de charismatische beweging. Het lijkt erop dat die ingezonken kerken tot leven brengt, maar dat is schijn. De charismatische beweging verandert luiheid in enthousiasme, maar ik denk niet dat het van de Heilige Geest is. Een derde bedreiging die ik zie, is een onheldere visie op evangelisatie. Het is vandaag populair om met rooms-katholieken de dialoog aan te gaan, in plaats van duidelijk te getuigen waarin de Rooms-Katholieke Kerk dwaalt. Door middel van Horn willen we een helder geluid laten horen.”