„Dan ga ik op tot Gods altaren, tot God, mijn God, de bron van vreugd.” Het vierde vers van Psalm 43 -in de berijming van 1773- klonk op 13 maart 1941 in het Oranjehotel, de gevangenis van Scheveningen. Eerst aarzelend, daarna duidelijk hoorbaar.Het waren achttien mannen die deze psalm zongen - vijftien leden van de verzetsgroep de Geuzen en drie februaristakers uit Amsterdam. De bezetters haalden hen uit de dodencel en executeerden hen op de Waalsdorpervlakte nabij Den Haag. De groep van achttien werd later bekend door het gedicht ”Lied van de achttien dooden” van Jan Campert.

Op de plaats waar zij op die gedenkwaardige 13 maart 1941 rond vijf uur in de middag eerst hun eigen graf moesten delven, werd op 4 mei 1946 de eerste nationale dodenherdenking gehouden. De psalm verdient daarom een blijvende plaats tijdens herdenkingen, vinden de initiatiefnemers uit Dordrecht.

„Psalm 43 is zowel historisch als religieus van groot belang”, zegt Hans Berrevoets, voorzitter van de werkgroep 4 mei Dordrecht en initiatiefnemer van de Psalm 43-actie. „Ik hoop dat deze psalm kan uitgroeien tot een lied van nationale betekenis bij onze dodenherdenking. De psalm spreekt van vertrouwen. De achttien mannen wisten waarvoor zij stonden. Dat is in de laatste twee regels van het psalmvers ook omschreven: „Die na kortstondig ongeneugt, mij eindeloos verheugt.””

Oproep
De Raad van Kerken en het Evangelisch Contact in Dordrecht, waarbij tientallen geloofsgemeenschappen zijn aangesloten, hebben zich inmiddels achter het initiatief gesteld. Ook buiten Dordrecht vindt de oproep gehoor: psalm 43 klinkt morgen onder meer in Zwijndrecht, Gorinchem, Arnhem, Zevenbergen, Spijkenisse, ’s-Gravenzande, Ridderkerk en Middelburg. In Zierikzee staat de radiokerkdienst vanuit de christelijke gereformeerde kerk in het teken van deze psalm. En ook baptistengemeente Bethel in Drachten besteedt er aandacht aan.

In Dordrecht zal morgen tijdens 43 kerkdiensten en herdenkingen Psalm 43 worden gezongen. „Het initiatief wordt breed gedragen”, stelt Berrevoets vast. „In de hervormde wijken 2 en 7 wordt het lied voor de middagdienst gezongen, waarschijnlijk met een toelichting vooraf. En ook ds. J. M. J. Kieviet heeft namens de christelijke gereformeerde kerk van Dordrecht-Centrum aangegeven Psalm 43 een plaats te zullen geven. Wat de gereformeerde gemeente doet, is nog niet bekend.”

Bach
In de protestantse wijkgemeente Wilhelminakerk in Dordrecht vormt de psalm morgen het hart van de dienst. Ds. M. C. van der Zouwen zal hem na de uitvoering van de Bachcantate ”Komm, du Süsse Todesstunde” inleiden. Voor de kerk is de psalm ook historisch van belang. Leendert Keesmaat, een van de achttien verzetsstrijders die op 13 maart 1941 werden geëxecuteerd, was in Dordrecht geboren en kerkte in de Wilhelminakerk. Hij heeft een eregraf op de begraafplaats De Essenhof in de Zuid-Hollandse stad.