NGK wil streeksynode M-Afrika opheffen
De Nederduitse Gereformeerde Kerk (NG-Kerk) in Zuid-Afrika wil de streeksynode Midden-Afrika opheffen en integreren in een bestaande streeksynode. In een emotionele bijdrage aan het synodedebat verzochten twee NG-ouderlingen wier boerderij in Zimbabwe was onteigend, de synode ruimhartig om te gaan met steunaanvragen van leden uit Zimbabwe. Hun voorstel zal later tijdens de besluitvorming terug komen.
De kwestie Zimbabwe stond op de agenda omdat de NG-Kerk in dat land, vanwege de regeringspolitiek waardoor blanke boeren van hun grond zijn verdreven, zeker met 90 procent is gekrompen.
Een van de twee ouderlingen, B. Fourie, riep in herinnering hoe zijn ouders in 1912 emigreerden naar Zimbabwe, dat toen nog Rhodesië heette. Hij vertelde van intimidatie, ook van het zwarte personeel, „dat het nu nog moeilijker heeft dan wij.” Van de 26 gezinnen die lid waren van zijn kerk, zijn er nog drie over. Drachtige koeien zijn geslacht, omdat de blanken niet verder mochten boeren. Andere boeren kwamen in de gevangenis terecht.
De ouderlingen zeiden dat ze misschien wel te trots waren geweest op hun bloeiende kerkelijk leven en dat ze wat hen nu overkomt als straf daarop moeten zien. Ze verzochten de synode ruimhartig om te gaan met steunaanvragen van leden in Zimbabwe.
De synode koos dr. C. W. Burger tot moderator en dr. P. J. Straus tot assessor. Tot actuarius werd prof. dr. P. Coertzen uit Stellenbosch gekozen; tot scriba ds. J. C. Carstens.
Ook ds. Nico Smith was op de synode aanwezig. Hij werd in 1952, met de -later vermoorde- prof. dr. J. Heyns en de conservatieve prof. dr. Carel Boshof, kandidaat, maar stapte in 1982 uit de NG-Kerk omdat hij zich niet met haar beleid kon verenigen. Ds. Smith werd lid van de zwarte NG-Kerk in Afrika, die later grotendeels opging in de Verenigende Gereformeerde Kerk (VGKS).
De emeritus predikant merkte op dat de verkiezing van het moderamen hem duidelijk maakt dat er nog steeds behoudende en progressieve krachten in de NG-Kerk aanwezig zijn. „Naast een wat meer vooruitstrevende moderator staan een conservatieve assessor en een behoudende actuarius, zodat iedereen tevreden is.”
Volgens ds. Smith moet de NG-Kerk eindelijk eens erkennen dat ze een modaliteitenkerk is, met stromingen variërend van orthodox tot charismatisch, van liberaal-conservatief tot uiterst progressief. De verhouding tot de voormalige dochterkerken kwam tijdens de besluitvorming nog niet aan de orde. De NG-Kerk streeft naar hereniging met deze kerken.
Met het overbrengen van groeten werden wel enkele schoten voor de synodeboeg gelost. Ds. Perold de Beer sprak als moderator van de voormalige dochterkerk voor Indiërs, de Reformed Church of Africa. Die heette eerder Indian Reformed Church, maar wilde zich door de nieuwe naam „wegbeweeg” van apartheid. Ds. De Beer herinnerde de synode eraan dat zijn kerk graag aansluiting zoekt bij de NG-Kerk, maar dat de vaststaande bijbelse waarheden zoals die door de Reformatie zijn verwoord, voor zijn kerk onopgeefbaar zijn. Hij wees in dat verband op in de NG-Kerk ter discussie staande zaken zoals het schriftgezag, de visie op homoseksualiteit en het blijvend afwijzen van gokken.
Ds. Mochubi J. Lebone, afgevaardigde van de relatief kleine NGKA, de voortzetting van de voormalige dochterkerk voor zwarte NG-leden, uitte zijn ontevredenheid over het feit dat zijn kerk niet door de NG-Kerk was uitgenodigd voor een convent over kerkeenheid. Verder waarschuwde hij de synode in gesprekken over eenwording niet verder te gaan dan haar bevoegdheid is. „De kwestie van de rechten van grond en gebouwen behoort bij de kerkenraden en niet bij u.”
Met vrijwel algemene stemmen besloot de synode het lidmaatschap van de Zuid-Afrikaanse Raad van Kerken (SARK) aan te vragen. De kerk is sinds 1994 waarnemer van die raad. Vroeger veroordeelde de NG-synode de SARK regelmatig, waarbij het verwijt was dat de SARK sterk communistische sympathieën had.
Leden van het dagelijks bestuur van de NG-Kerk hebben steeds informeel contact gehad met afgevaardigden van de Samen op Weg-kerken in Nederland en met leden van het bestuur van de Gereformeerde Bond in de Nederlandse Hervormde Kerk. De NG-Kerk besloot deze gesprekken voort te zetten.