„Kijk mama, een auto-motor!”
Stap je op een BMW C1, dan maak je nog eens wat mee. Aan belangstelling geen gebrek. Een automobilist die je achterstevoren nakijkt bij een stoplicht wordt langzaamaan gewoon. Het is leuk om mensen te observeren die langslopen terwijl de C1 voor je raam geparkeerd staat. Iedereen blijft staan en heeft een mening over het voertuig. De opmerking die het dichtst bij de waarheid komt, is die van een klein meisje dat verwonderd uitroept: „Kijk mama, een auto-motor!”
Het is al weer even geleden dat de BMW C1 is geïntroduceerd. Dit nieuwe type vervoermiddel biedt de mogelijkheid veilig -zonder helm, maar wel goed beschermd- van A naar B te komen. En dan niet alleen bij droog weer, maar ook bij regen. Kort gezegd: een vervoermiddel dat de voordelen van een motor combineert met de voordelen van een auto. Het concept was al in 1992 klaar, maar wordt pas sinds april 2000 verkocht. Inmiddels heeft BMW de conclusie getrokken: de C1 is zijn tijd toch nog ver vooruit.
Het eerste productiemodel is afgeleid van een scooter. Op de afgeleide scooter is een opbouw van aluminium gemaakt. De designafdeling van BMW heeft haar best gedaan om met het resultaat zowel de motor- als de autodoelgroep te bereiken. Bij testritten reageerden de prototypen sterk op windvlagen, turbulentie en plotselinge zijwind. De oplossing om de stroomlijn te berekenen, kwam van een mathematisch stromingsmodel uit de lucht- en ruimtevaarttechnologie. De nu ontstane onderdrukzone bij het dak moet de C1 bij hogere snelheden de gewenste koersstabiliteit geven. Het testmodel dat BMW beschikbaar stelde, blijkt op de snelweg inderdaad redelijk stabiel.
Bij de pomp
De vierklepsmotor van de C1 is een watergekoelde viertact 1-cylinder. Hij heeft standaard een geregelde driewegkatalysator en digitale motorelektronica. Dit motormanagement wordt BMW Motorsteuerung (BMW-Compact) genoemd en is speciaal voor de 1-cylindermotoren ontwikkeld. Bij het ontwikkelen van de C1 was het uitgangspunt een motorinhoud van max 125 cc en een vermogen van 11kW/15 pk. Voor BMW wellicht wat weinig motorvermogen, maar de fabrikant had zich tot doel gesteld een milieuvriendelijke viertaktmotor te ontwikkelen. Bij het uitkomen van de C1 lag het voor de hand het aanbod uit te breiden met een sterkere motor. Resultaat: C1 200 met een 176 cc motor die 13kW/18pk vermogen heeft.
De motor heeft een automaat met snaaraandrijving. De C1 200 heeft een koppel van 17 Nm bij 6500 r/min. Het brandstofverbruik is bij 90 km/h 3,2 liter per 100 km. Het praktijkverbruik van ongeveer 1 op 25 is dus niet ongunstig, maar vanwege de betrekkelijk kleine inhoud van de brandstoftank, namelijk 9,7 liter, sta je wel geregeld bij de pomp. Met een acceleratie van 0-50 km/h in 3,9 seconden kun je aardig wegkomen. Iets magerder is de topsnelheid van 112 km/h (viaduct af en windje mee levert 120 km/h op). Elke inhaalmanoeuvre vraagt het nodige verkeersinzicht. Komt er geen bult? Geen tegenwind? Anders duurt een vrachtwagen inhalen eindeloos lang. Ook is het aan te raden boven de 70 à 80 km/h oorbescherming te dragen.
Het remsysteem voor bestaat uit een hydraulische schijfrem met zwevende 2-zuiger remklauw, achter een hydraulische schijfrem met zwevende 1-zuiger remklauw. ABS is als optie leverbaar. De afmeting van de C1 is 208x103x178 cm en hij heeft een massa van 185 kg.
Veiligheid en comfort
Vanaf de voorkant gezien lijkt de C1 op een toermotor met windscherm. De C1 200 is ontwikkeld op basis van de C1. De carrosserie ziet er met zijn zijdelingse beplating maximaal beschermend uit en de ruit van gelaagd glas loopt door tot over het hoofd en gaat over in een zonnedak. Het geheel biedt een behoorlijke bescherming tegen weer en wind. Toch blijft het dragen van goede kleding verstandig. Door de open zijkanten waait de wind je indirect toch om de oren en bij regen is een stel natte mouwen niet te voorkomen. Het achterste platte deel van de C1 heeft verschillende functies. Met een spin kan hier kleine bagage vastgezet worden. Het is ook mogelijk een grotere bagagedrager of extra zitplaats te monteren.
De C1 en C1 200 zijn in drie uitvoeringen leverbaar. Allereerst de gewone C1/C1 200 met al het noodzakelijke aan boord wat betreft veiligheid en comfort. Dit type is bedoeld voor de liefhebber die geen prijs stelt op een uitzonderlijke royale uitrusting. Het is vooral praktisch en in twee kleuren leverbaar: rood met een zwarte buddy of jadegroen met een blauwe buddy. Het tweede type is de Family’s Friend, voor het hele gezin. Dit type is kleurrijk opgemaakt, zodat zelfs de jongste erop wil rijden. Het is in felle kleuren te bestellen met speciale stiping of logo’s op de zijkanten. De C1 is in diverse kleurencombinaties leverbaar. Deze vriend van het gezin heeft standaard een groot opbergvak voorin en een bagagedrager met bevestigingsmaterialen.
Het derde type is de meer zakelijke uitvoering. De C1/ C1 200 Executive. Dit model is bedoeld voor de zakenvrouw of -man. De Executive heeft standaard een opbergvak, GSM-steun, leeslampje, bagagedrager inclusief bevestigingsmateriaal, bagagenet en -railing. Hij is leverbaar in de kleuren grafiet-metallic/wit alluminium-metallic en zilver-metallic. In eerste instantie is de C1 een eenzitter, maar in noodgevallen kan er ook een passagier achterop plaatsnemen. Omdat deze zich dan buiten de veiligheidskooi bevindt, moet hij wel een helm en beschermende kleding dragen.
Ongevalstesten
Over veiligheid valt niet te klagen. De C1 is uitgebreid getest. Met speciale motordummies zijn diverse ongevalstesten uitgevoerd. Het veiligheidsconcept bestaat uit vijf onderdelen. Allereerst zit er onder het voorspatbord een deformatie-element dat zo aan de ombouw is bevestigd dat de botsenergie ter hoogte van het zwaartepunt wordt weggeleid. Een deel hiervan wordt omgezet in vervorming. Met twee gordels om heeft de berijder een grote kans een eventueel ongeval relatief ongeschonden te overleven. Verder is de C1 uitgerust met een speciale vering waarvan de dempers een geprogrammeerd breekpunt hebben. De ophanging zit zo aan het frame vast dat bij een botsing de krachten nauwkeurig worden weggeleid. Bovendien onderdrukt een ”anti-dive”-werking de neiging van omvallen.
De veiligheidscel, waar de bestuurder in zit, werkt als rolbeugel. Op voethoogte beschermen stevige platen bij een eventuele aanrijding vanaf de zijkant. De binnenkant van de cel is met hardschuim bekleed om kans op verwondingen te verminderen. De C1 heeft ook een ergonomische zitting met een kuipvorm. Daardoor wordt voorkomen dat bij een frontale botsing de bestuurder onder de gordels doorschiet. Verder is de stoel voorzien van een hoofdsteun. Als laatste zijn er de veiligheidsgordels die kruislings moeten worden vastgeklikt, zodat je niet opzij kunt vallen. Er is een mechanisme ingebouwd dat ervoor zorgt dat je zonder vastgeklikte gordels niet weg kunt rijden.
Een dubbele gordel levert bij opstappen wat extra werk op. Dat wordt bij aankomst goedgemaakt: door aan een hendel te trekken kun je beide gordels tegelijk ontgrendelen. Met twee handelingen staat de C1 vervolgens op zijn bok. Ten opzichte van de meeste motoren is dit een gebruiksvriendelijk systeem, dat overigens wel kwetsbaar is.
Kleine afstanden
De mogelijkheid zonder helm en speciale kleding te rijden, is een reden om even snel de C1 te pakken. Het ’inpakken en uitpellen’ is overbodig. Het eenvoudig kunnen parkeren en de aanwezigheid van de automaat maken het gemak af. De snelste weg van A naar B is C! Even een brief posten, snel een kleine boodschap halen, vlug even ergens naartoe: je stapt op en bent weg. Ideaal voor kleine afstanden. Vergeet alleen de spin om bagage achterop te knopen niet. Oppassen is het voor drempels, want de gordels zorgen er ongewild voor dat je strak op de stoel blijft zitten.
Bij de eerste keer opstappen is het wat onwennig om je voeten op de ’treeplanken’ te zetten. Erg wennen is verder het bochtenwerk. Doordat links en rechts de kooiconstructie precies op de plaats zit waar je als motorrijder graag doorheen wilt kijken, lukt het ’door de bocht heenkijken’ in het begin maar moeizaam. Je bent geneigd je hoofd even uit de kooi te steken, maar de gordels beletten dat. Na de nodige kilometers blijkt dat het door de bocht heenkijken beter gaat als je bewust door de voorruit kijkt. Dit houdt in dat de C1 vaak iets de bocht ingedrukt wordt. Bij een echte motor zal het ’knietje’ in de tank wonderen doen. De C1 heeft geen tank bij de knie, dus moet hij op gevoel schuin worden gedrukt in de bochten.
Bij het in een bocht remmen met lage snelheid valt het op dat er ook gewicht boven je hoofd zit. Een paar lange benen maken in dat geval een stabiele stop die wat zekerder is dan een stop met een paar korte benen. Met een lichaamslengte onder de 1.70 meter wordt het dan ook knap lastig om soepel met de C1 te rijden.
Topkoffer
De te verwarmen zitting en handgreepverwarming maken het rijden in koelere dagen aangenaam. Er zijn bovendien diverse extra’s te verkrijgen, zoals een topkoffer met een ruimte waar een bierkratje in past, een kledingzak voor aan het dak, een fun-audiosysteem waarvan het volume zich aan de rijsnelheid aanpast, een handy-grip voor GSM’s en een boordcomputer. Een diefstalalarm, leeslampje en een hoes waar de C1 in past, behoren eveneens tot de mogelijkheden. Verder heeft C1 een speciale C1 kledinglijn ontwikkeld.
De BMW C1 is leverbaar vanaf €7100. De BMW C1 Family’s friend vanaf €7650 en de C1 Executive vanaf €7950.