Dat zeggen de conservators Leo Verhart en Wim Hupperetz van het Limburgs Museum. Donderdag presenteerde het museum de 3000 jaar oude bronzen voorwerpen.Tot nog toe werd aangenomen dat bronzen bijlen, speerpunten en andere werktuigen slechts op kleine schaal gemaakt werden door een boer. Men ging ervan uit dat boeren in hun vrije tijd wat maakten voor de lokale gemeenschap. De vondst van een complete productievoorraad uit de late bronstijd (1100-900 v. Chr.) maakt echter duidelijk dat de voorvaderen van de latere Kelten grootschalig produceerden voor grote afzetgebieden.

Er moet in Europa sprake zijn geweest van een infrastructuur rond de aanvoer van grondstoffen als tin en koper uit Engeland en Midden-Europa, zegt Verhart. „De boeren uit die tijd hielden van een robbertje vechten. Roofovervallen waren schering en inslag. Het transport van de gemaakte wapens en werktuigen gebeurde in de sociale sfeer. Men gaf ze cadeau aan familie of mensen met wie politieke allianties werden gesloten.”

Verhart noemt de Midden-Limburgse vondst een „ware schat.” „Zeker in die tijd vertegenwoordigde het gevonden brons met een totaalgewicht van bijna 20 kilo een enorme waarde.” Brons gieten was een werk voor specialisten, want ze moesten in een smeltkroes een temperatuur van 1070 graden bereiken, en daarvoor waren speciale blaasbalgen nodig.

De in totaal 83 gevonden bronzen fragmenten omvatten onder meer 43 bijlen, 17 zwaarddelen, 6 lansspeerpunten en 13 kilo ruw materiaal. Tot maart is de collectie in het Limburgs Museum te bezichtigen. Daarna wordt de collectie onder meer door de Universiteit Leiden nader onderzocht en gerestaureerd.

Overigens vond een Limburger de bronzen schat al dertig jaar geleden bij ontgrondingen. Hij bewaarde het metaal, waarvan hij de waarde niet kende, op zolder. Na zijn recente overlijden verkocht de familie de roestig uitziende dingen aan het museum. Hupperetz wil niet zeggen waar de schat gevonden is, omdat het museum ter plaatse nader onderzoek wil instellen.

Sporen uit de bronstijd zijn talrijk in Limburg, licht Verhart de achtergrond van de vondst toe. „Allereerst zijn het bronzen voorwerpen zelf die in het oog springen. Dat kunnen los gevonden werktuigen en sieraden zijn. Soms zijn ze in kleinere aantallen bijeen gevonden. Een deel van die voorwerpen is verloren en achtergelaten bij het gebruik. Maar ook veel stukken worden beschouwd als offers. Veel van die vondsten zijn bij baggerwerkzaamheden of ontgrondingen aan het licht gekomen.”

Volgens de conservators van het Limburgs Museum is de bronzen schat ook in een internationaal perspectief zeer uitzonderlijk. Voor vervolgonderzoek zullen Leidse experts dan ook samenwerken met Belgische en Duitse specialisten. Belangrijke vragen zullen zijn hoe precies de metaalsamenstelling is van het brons. Daarnaast zal aandacht besteed worden aan de vraag wat de rol was van bronsbewerking in de toenmalige samenleving. Na het onderzoek zullen de voorwerpen gerestaureerd worden.