„Ik besefte dat Joden gewone mensen zijn”
KESZTHELY - „Op vijftienjarige leeftijd kwam ik tot geloof”, vertelt ds. Kaj Kjaer Hansen (1945). De kring binnen de Deense Lutherse Kerk waarin hij verkeerde, had veel op met Israël. „Ik kreeg Israël lief. Toen ik van het gymnasium kwam, trok ik er voor acht weken heen. Maar ik begon te beseffen dat Joden gewone mensen zijn. De liefde verkilde.” Toch is Hansen nu internationaal coördinator van de Lausanne Consultation of Jewish Evangelism (LCJE).
Vanaf 1966 studeerde Hansen theologie. Zonder veel interesse in de Joden. Toen hij een onderwerp voor zijn promotie zocht, kwam hij in aanraking met de Danish Israel Mission. Hij diende in de periode 1976 tot 1978 als predikant van de Deense Lutherse Kerk de Deense gemeente in Jeruzalem. „Ik sprak ook met Messiasbelijdende Joden over hun problemen. Dat alles veranderde mijn leven. Persoonlijk en ten aanzien van mijn theologisch denken.”Hansen was een van de mensen die in 1980 als „evangelicals” in Pattya bij elkaar kwamen om zich te bezinnen op het brengen van de boodschap van het Evangelie aan de Joden. Dat was de eerste bijeenkomst van de LCJE. De internationale conferentie in Manilla verkoos hem in 1989 tot internationaal coördinator. Op dit moment fungeert Hansen als conferentieleider tijdens de achtste internationale conferentie van de LCJE in het Hongaarse Keszthely.
Staat Israël
Hansen bevestigt dat telkens tijdens het voorbereiden van de slotverklaring van een conferentie de mate van steun aan de staat Israël ter sprake komt. „Dat klopt, want daarover bestaat geen eenduidige mening binnen de LCJE. Binnen onze organisatie is sprake van onderscheiden interpretatie van de oudtestamentische profetieën.”
De persoonlijke mening van Hansen blijkt genuanceerd. „Het drugsgebruik in Israël is hoog. Er is sprake van veelvuldige abortus. Daar kan ik niet achter staan. Maar de stichting van de staat in 1948 is een teken van Gods trouw. Ik ben blij met het bestaan van Israël. Maar hun politiek optreden in het Midden-Oosten heeft af en toe kritische woorden nodig. Bijvoorbeeld ten aanzien van de muur. Zet een muur in je eigen achtertuin, maar niet in die van de buren. God heeft ook de Palestijnen lief.”
Koestert Hansen aardse verwachting voor Israël? „De LCJE zou niet kunnen bestaan”, zegt de internationaal coördinator, „als er overeenstemming nodig zou zijn over de eschatologie, de leer aangaande de eindtijd. Wij wisselen als leden van de LCJE van gedachten over diverse kwesties. Wij zijn het niet altijd eens. Maar wat wij samen recht overeind houden, is dat Joden Jezus nodig hebben voor hun zaligheid.”
Antisemitisme
Hansen zegt tot een minderheid te behoren binnen de LCJE. „Ik weet niet veel over de toekomst. Het is niet goed als iemand z’n eigen ideeën in de Bijbel legt en die dan sensationeel interpreteert als Bijbelse waarheid. Ik hoop niet dat Israël ooit in zee wordt gedreven. Maar ik kan niet beloven dat het niet gebeurt. Israël vormt een teken van Gods trouw. Toch zeg ik niet dat daarmee allerlei profetieën zijn vervuld. Want de landbelofte vond haar vervulling in Jezus.”
Alle slotverklaringen van de LCJE waarschuwen tegen antisemitisme. Hansen zegt dat die waarschuwingen niet een soort hernieuwde schuldbelijdenis inhouden. „Dat kan niet. Mensen die geen Joden hebben vervolgd, hoeven daar ook geen schuld voor te belijden. Maar het is wel goed om het voortdurend gevaar van antisemitisme in de gaten te houden. Van onze kant zeggen wij: Het is een soort van antisemitisme als christenen de Joden het Evangelie onthouden. In feite staan Joden en christenen heel dicht bij elkaar. Als er niet een Persoon zoals Jezus was, zou er nagenoeg geen verschil zijn. God heeft Israël niet lief, omdat het zo lief is. Als Joden redding kunnen krijgen zonder Jezus, dan zou ik ook zonder Jezus zalig kunnen worden.”
Bisschop
De eerste uitnodiging voor de conferentie vermeldde een openingstoespraak van een lutherse bisschop uit Hongarije. In volgende versies bleek dat verdwenen. Volgens Hansen is het wegblijven van nationale lutherse en gereformeerde kerken geen theologische kwestie. „Eerst was het de bedoeling in Boedapest bijeen te komen. Later werd dat Keszthely. We vonden het te veel gevraagd voor een bisschop uit Boedapest hierheen te komen.”
Toch gaat in de wandelgangen van hotel Helikon in Keszthely het gerucht dat de bisschop te liberaal is en dat hij niet komt vanwege de boodschap van de LCJE. Daarvan is echter geen sprake, zegt Hansen. Volgens hem komt de bisschop niet omdat deze alleen in het Duits zou willen spreken.
Tijdens de conferentie in Keszthely drong de Messiasbelijdende Jodin Judith Mendelsohn Rood sterk aan op verzoening tussen Joden en Arabieren. Hansen valt haar van harte bij. „Laten we luisteren naar Jezus’ woord dat wij onze naaste dienen lief te hebben als onszelf. Als mensen samen kunnen bidden, is dat één stap. Groter is het als mensen ook samen hun verdriet kunnen delen als God hun gebeden niet zomaar verhoort. Ondanks alle onenigheid.”