Noorderkerk werft met Bijbelse kunst
DOORN - In de Noorderkerk in Amsterdam wordt vanaf donderdag een cursus gehouden over kunst en de Bijbel. Op vijf avonden krijgen deelnemers beelden van schilderijen met Bijbelse taferelen te zien. Daarbij worden de bijbehorende Bijbelteksten gelezen.
Ds. C. van Duijn, hervormd wijkpredikant van de Noorderkerk, noemde dit vrijdag een van de mogelijkheden voor de kerk om in de stad present te zijn. Hij sprak tijdens een studiebijeenkomst van de Gereformeerde Bond over kerk-zijn in de stad, die gehouden werd in Hydepark te Doorn. Op de bijeenkomst waren predikanten en kerkelijk werkers uit verschillende grote steden aanwezig.Prof. dr. G. van den Brink, bijzonder hoogleraar geschiedenis van het gereformeerd protestantisme aan de Universiteit Leiden, hield een lezing over de gereformeerde theologie in de grote stad. De hoogleraar constateert een afnemende belangstelling voor systematisch theologisch denken en een toenemende interesse voor wat hij noemde een „theodramatische benadering.” Hierbij gaat het om het spreken en handelen van God.
Een kans voor de kerk in de stad ziet hij in de hernieuwde theologische belangstelling voor de Drie-eenheid van God. Die belangstelling is niet zozeer dogmatisch van aard, maar is meer gericht op de onderlinge relatie van de drie personen en de betekenis daarvan voor de mensen. „Relaties zijn zowel belangrijk voor individuele gelovigen als voor kerken onderling.”
In de grote steden gebeurt het in toenemende mate dat kerken zoeken naar gemeenschap met andere kerkelijke gemeenten. „Christenen moeten elkaar proberen te vinden vanuit de hoge tendens in de leer van de kerk en van de godsleer. Zijn de kerkelijke gemeenschappen krachtig genoeg om het individualisme te overwinnen en het versplinteren van de kerk te doorbreken? De gereformeerde leer kan vanuit de verbondsleer een bijdrage leveren.”
Ds. Van Duijn vertelde dat een werkgroep uit zijn gemeente gezocht heeft naar mogelijkheden om niet-kerkelijke Amsterdammers rondom de Noorderkerk -vooral de inwoners van de Jordaan- te bereiken. Een van de uitkomsten was dat die Amsterdammers belangstelling hebben voor kunst en cultuur. Daarop probeert de Noorderkerkgemeente in te spelen door het organiseren van de cursus ”Bron in beeld”. Op vijf achtereenvolgende avonden worden kunstwerken belicht vanuit hun Bijbelse context. Op de avond met het thema ”Verzoening” zullen beelden van schilderijen over de verloren zoon, waaronder het bekende doek van Rembrandt, getoond worden.
De predikant wil er geen verkapte evangelisatieavonden van te maken. Daarom is de cursus niet gratis en wordt er niet met gebed geopend. „De mensen zouden zich bedrogen voelen als we met hen zouden bidden. Ze zijn echter slim genoeg om te weten dat het verhaal een implicatie heeft voor hun eigen leven”, aldus ds. Van Duijn. Er komt een vervolgactiviteit op de cursus, namelijk het literair lezen van de Bijbel. Bovendien krijgen de deelnemers een map mee met de afbeeldingen van de schilderijen en de Bijbelteksten.
Het onderzoek in de buurt heeft nog meer opgeleverd, zei ds. Van Duijn, namelijk de constatering dat de meeste inwoners van de Jordaan yuppen zijn, die zelfstandig, creatief en internationaal gericht zijn en oog hebben voor relaties. De kerk wil hierbij aansluiten door het leggen van een aantal accenten, bijvoorbeeld dat van de persoonlijke God. „Met eerbied gezegd, God heeft verstand van relaties. Vader, Zoon en Heilige Geest staan in een relatie met elkaar. Als je gelooft in een persoonlijke God komt dat het leggen van relaties met je medemensen ten goede.”
Inwoners van de Jordaan hebben een grote vrijheidsdrang, willen authentiek zijn en hebben een groot plan met hun leven. Ds. Van Duijn wil deze elementen naar hoger tillen en vertalen naar de Bijbelse boodschap, „om zo het hart van de bewoners rondom de kerk te bereiken.”
Ds. P. L. de Jong van Rotterdam-Delfshaven ziet het individualisme in de stad als een enorme kracht. „Ieder gaat voor zich. Zelfs binnen gemeenten hebben mensen vaak niets met elkaar. Ze bidden zelfs met eigen groepjes. Hebben we nog iets samen of niet?” vroeg hij zich af, in een cri du coeur.