VS en Iran praten over Irak
BAGDAD (ANP) – De aartsvijanden Verenigde Staten en Iran hebben zaterdag voor de eerste keer overleg gevoerd over het beteugelen van het geweld in Irak. De Iraakse minister van Buitenlandse Zaken, Zebari, sprak over een levendige uitwisseling van gedachten tussen de twee delegaties. Onderministers en diplomaten schudden elkaar de hand.
Functionarissen van de VS en Iran vergaderden met elkaar tijdens de eerste internationale veiligheidsconferentie over Irak zaterdag in Bagdad. De Amerikaanse delegatie sprak ook met de afvaardiging uit Syrië, hoewel Washington zowel Iran als Syrië beticht van hulp aan opstandelingen in Irak.Volgens bewindsman Zebari was uitsluitend de situatie in Irak onderwerp van gesprek. Hij noemde het verloop van de conferentie constructief en positief en hij sprak over een goede sfeer. Er werd overeenstemming bereikt over het opzetten van speciale commissies voor onderwerpen als veiligheid, vluchtelingen en energie. De Amerikaanse ambassadeur in Irak, Khalilzad, bestempelde de gesprekken als „zakelijk". Het ging er om „problemen op te lossen".
De conferentie werd overschaduwd door een zelfmoordaanslag in de islamitisch-sjiitische wijk Sadr City in Bagdad. Zeker 26 mensen kwamen om het leven. De dader reed met een auto gevuld met explosieven in op een controlepost van het leger. De aanslag was vermoedelijk het werk van een extremistische soennitische moslim.
Ook deden zich vlakbij de conferentie, die werd gehouden in het ministerie van Buitenlandse Zaken in een zwaarbeveiligde zone, enkele explosies van mortiergranaten voor. Meldingen over slachtoffers waren er niet.
Het internationale overleg in Bagdad bracht alle buurlanden van Irak en ook de grote wereldmachten bijeen. Premier Maliki had in zijn openingsrede gezegd dat Irak niet de plaats mag zijn waar andere landen hun onderlinge strijd proberen uit te vechten en zich bemoeien met binnenlandse aangelegenheden. Hij pleitte voor een vreedzame dialoog. Ook riep hij de deelnemers op, zonder landen bij naam te noemen, om krachtig stelling te nemen tegen terrorisme.
Volgens Washington proberen Iran en Syrië de chaos in Irak alleen maar in stand te houden. Iran zou de sjiitische milities steunen met geld en wapens. Syrië zou een doorvoerland zijn voor buitenlandse strijders en een thuisbasis voor aanhangers van de soennitische oud-dictator Hussein, die vanuit Syrië het geweld in Irak financieren. Ook heerst er rivaliteit tussen het sjiitische Iran en soennitische buurlanden van Irak, zoals Saoedi-Arabië.
Deelname van Iran aan de eendaagse top om het geweld in Irak te stoppen was lange tijd onzeker. Pas afgelopen week kwam de definitieve toezegging. De islamitische republiek stuurde een onderminister van Buitenlandse Zaken en diens gevolg naar Bagdad.
De Amerikaanse ambassadeur in Irak, Khalizad, riep in zijn toespraak de buurlanden van Irak op meer te doen om het land in zijn overgangsperiode te helpen. De toestroom van strijders en wapens moet worden ingedamd om het sektarisch geweld een halt toe te roepen. De diplomaat zei dat alle landen op de conferentie in de problemen komen als Irak uiteenvalt.
Het is de bedoeling dat het internationale overleg een vervolg krijgt. Enkele deelnemers spraken hun voorkeur uit voor een veiligere locatie zoals Istanbul of Caïro.