Tegenslag voor kleine oecumene VS
De kleine oecumene onder de gereformeerden van Nederlandse afkomst in Noord-Amerika heeft weer een tegenslag gehad. De algemene synode van de Protestant Reformed Churches (PRC) heeft besloten de gesprekken over eenwording met de United Reformed Churches (URC) te beëindigen.
Volgens de Protestant Reformed Churches zijn er fundamentele leerstellige en ethische verschillen over het verbond, het scheppingsverhaal en hertrouwen na een echtscheiding. De Protestant Reformed Churches zijn ontstaan na een breuk in de Christian Reformed Church (CRC) in de jaren ’20 van de vorige eeuw; de United Reformed Churches (URC) na de kerkstrijd binnen de CRC in de jaren ’90. De Protestant Reformed Churches tellen 27 gemeenten en 1684 gezinnen.
De verbondsopvatting binnen de URC is een belangrijke reden om het contact te beëindigen. De PRC-synode meent dat de United Reformed Churches de vrijgemaakte verbondsopvatting tolereren en zelfs goedkeuren als gevolg van hun samenwerking met de (vrijgemaakte) Canadian Reformed Churches.
De Protestant Reformed Churches noemen dit de leer van het voorwaardelijke verbond. Die mag geen plaats in hun kerkverband hebben, vinden ze. De leer van de veronderstelde wedergeboorte is de officiële positie van de Protestant Reformed Churches.
In de jaren veertig onderhielden ds. Herman Hoeksema van de PRC en de gereformeerd vrijgemaakte professor Klaas Schilder goede contacten, omdat ze dezelfde opvatting over algemene genade hadden. Schilder adviseerde zelfs vrijgemaakte emigranten om zich aan te sluiten bij de PRC.
Maar later kwamen de verschillen over het verbond naar voren. In de jaren ’50 begon ook binnen de PRC zelf een grote kerkstrijd over het verbond. Als gevolg daarvan verliet de helft van de gemeentes de Protestant Reformed Churches om terug te keren naar de CRC.
De scheppingsleer binnen de URC is ook een reden voor de PRC om de eenheidsgesprekken te beëindigen. Volgens de PRC-synode tolereren de URC een hypothese over de schepping die ruimte geeft aan de evolutieleer.
De derde reden is het tolereren van hertrouwen na een scheiding. De PRC beweren dat de URC zelfs een gescheiden en hertrouwde predikant hebben. De Protestant Reformed Churches hebben als regel dat gescheiden leden niet mogen hertrouwen.
Het besluit van de PRC om de oecumenische discussies te beëindigen, is de tweede tegenslag voor de URC in hun poging de kleine gereformeerde kerken te herenigen.
De PRC-synode heeft wel de uitnodiging van de Christian Reformed Church aangenomen om een consultatie te houden. De uitnodiging is een gevolg van het voorstel van prof. John Bolt van Calvin Seminary en de classis Grand Rapids East om een verontschuldiging aan te bieden voor de onjuiste manier waarop de CRC de Protestant Reformed Churches behandelde in 1924. In dat jaar heeft de synode van de CRC ds. Herman Hoeksema en enkele predikanten buiten het kerkverband gezet vanwege Hoeksema’s verzet tegen de leer van de algemene genade.
De Protestant Reformed Churches zijn bereid een gesprek aan te gaan. Maar het gesprek moet beginnen met de kerkordelijke en leerstellige kwesties van de jaren twintig, aldus de synode. Deze consultatie zal de eerste ontmoeting tussen de twee kerken zijn sinds 1939.