A. E. Enklaar, maatschappelijk werker van het bureau Begeleiding Predikanten in de Protestantse Kerk in Nederland (PKN), sprak donderdag op de hervormde predikantsvrouwencontio in Barneveld over ”Grenzen trekken”.Enklaar erkende dat het niet meevalt om in de pastorie grenzen te trekken, maar het is volgens hem wel nodig. Predikantsvrouwen moeten zich niet helemaal wegcijferen ter wille van het werk van hun man. „Maak je eigen grenzen kenbaar voordat het fout gaat. Ik heb te vaak meegemaakt dat het niet goed ging. Vrouwen geven zich dan over aan een onbekend systeem dat het aureool van heiligheid heeft en houden het niet vol.”

De gevolgen kunnen groot zijn. „Wees vooral in het begin duidelijk in het aangeven van je grenzen. Later kun je niet meer terug, omdat mensen dan ergens aan gewend zijn.”

Enklaar doelde onder meer op de taken die een predikantsvrouw in de gemeente heeft, maar ook op het bespreken van het beschikbaar zijn van haar man voor haar en het gezin. De maatschappelijk werker is er voorstander van dat de predikant van tijd tot tijd een vrije zondag heeft, zodat hij met zijn gezin naar de kerk kan gaan. Ook pleitte hij ervoor dat vrouwen met hun man spreken over gezamenlijke, ontspannende activiteiten.

Een parttimebaan buitenshuis kan nuttig zijn voor een predikantsvrouw. „Ik zou het jammer vinden als predikantsvrouwen hun talenten wegleggen.” Het bleek dat ongeveer een derde van de aanwezige predikantsvrouwen (ook) buitenshuis werkt.

Verder is het volgens Enklaar broodnodig dat vrouwen zich vanaf het begin van het predikantschap van hun man bemoeien met de financiën omdat „de meeste predikanten geen verstand hebben van geld.”

Tijdens de workshop ”Altijd beschikbaar” gaf Enklaar aan het belangrijk te vinden dat gemeenteleden leren dat ook predikanten hun grenzen hebben. „Gereformeerdebondspredikanten werken heel hard, maar er zijn er op dit moment nogal wat opgebrand. Ze moeten meer nee leren zeggen. Ze moeten tegen gemeenteleden durven zeggen dat ze op een bepaalde avond niet beschikbaar zijn en ze mogen ook gerust wat minder preken op zondag. Voor de centen hoeven ze dat niet te doen en die verre reizen op zondag zijn ook niet echt nodig.”

„Dertig jaar geleden was grenzen stellen een vies woord”, reageerde een predikantsvrouw. „Maar het is echt nodig. Je hebt momenten nodig voor jezelf om weer op krachten te komen, zodat jij en je man het werk daarna beter kunnen doen.”

Een ander: „Het is niet egocentrisch om aan jezelf te denken. Mijn man was getrouwd met de gemeente, maar dat kan toch niet goed zijn? Hij kwam aan andere dingen niet toe. Hij had toch ook een taak als opvoeder?”

Iemand opperde de mogelijkheid van een telefonisch spreekuur, een ander stelde voor om als predikantsgezin twee telefoonnummers te hebben: één voor privé en één voor de kerk. Op bepaalde tijden de voicemail inschakelen en verwijzen naar de scriba is ook een mogelijkheid, evenals het opstarten van een predikantenpost, vergelijkbaar met een huisartsenpost.

Verder waren er gisteren workshops over onder meer kwetsbaarheid van predikantsvrouwen, buitenshuis werken en het uitgavenpatroon in een predikantengezin.