Aanleiding vormde een rapport dat de Noorse nieuwsdienst Forum 18 op 17 maart uitbracht, en waarin harde noten worden gekraakt over dit kandidaat-EU-lid.De commissie buitenlandse zaken, waarvan Belder deel uitmaakt, sprak met onder anderen minister Petkov van Binnenlandse Zaken, minister Petkanov van Justitie en parlementslid Paparizov.

„Ik heb hen aangesproken op vier zaken”, liet Belder vrijdag vanuit Sofia weten. In de eerste plaats betrof dat de „dubbele registratie” waartoe protestantse gemeenten vaak worden gedwongen. De Bulgaarse religiewet uit 2002 bepaalt dat alle godsdienstige gemeenschappen die niet behoren tot de Orthodoxe Kerk zich dienen te laten registreren bij het hof in Sofia of bij lokale gerechtshoven. De praktijk wijst echter uit dat veel plaatselijke autoriteiten vinden dat ook zij het recht hebben om gemeenten te dwingen zich te laten registreren. Belder: „Daarvan zeg ik: Uitleg graag.”

De tweede kwestie die de Europarlementariër aansneed, was het feit dat in Bulgarije nog altijd 5 procent belasting wordt geheven op het geld dat kerken via bijvoorbeeld collectes ontvangen. „Terwijl niet-gouvernementele organisaties (ngo’s) die 5 procent niet hoeven af te dragen.”

Als derde wees Belder op het feit dat protestantse gemeenschappen in gebieden waar de (islamitische) Turken in de meerderheid zijn, met name in het zuiden, veel tegenstand ondervinden van (onder andere) de kant van de autoriteiten. „Eigenlijk bestaat godsdienstvrijheid hier alleen maar op papier.”

Als laatste kaartte hij aan dat de minister van Binnenlandse Zaken zich recent -aldus Forum 18- publiekelijk schaarde achter enkele lasterlijke uitspraken van een parlementslid over de Jehovah’s Getuigen.

„Aan de reacties merkte ik dat ik met deze vier zaken een gevoelige snaar raakte”, aldus Belder. „Een parlementariër ontkende ze ten stelligste. „Wij zijn een modelland”, zei hij. En de minister van Justitie zei dat hij zich had verbaasd over mijn opmerkingen over de tegenwerking die protestantse gemeenschappen in het zuiden ondervinden. „Ik kom zelf uit het Rodopengebergte”, zei hij, „maar ik heb er nooit een christen gezien.””

Belder: „Het gaat om belangrijke zaken. Ik beschuldig niet; ik vraag om opheldering. Klopt het wat er in het rapport van Forum 18 staat? En zo niet, hoe zit het dan wel? Wil Bulgarije toetreden tot de EU, dan zal het toch echt ook werk moeten maken van de vrijheid van godsdienst.”