Dat zei de liberale moslimtheoloog Mohammed Ajouaou vrijdag tijdens een studiemiddag aan de Universiteit van Tilburg.Volgens Ajouaou weten sommige moslims niet wat de negatieve effecten van de islam zijn. „Radicalisme, het doden van ongelovigen, het hebben van een superioriteitsgevoel, het uitsluiten van mensen, eerwraak en discriminatie van vrouwen en homo’s en religieus gemotiveerd huiselijk geweld zijn verwerpelijke opvattingen”, aldus de publicist. Hij wil daarover geen compromissen sluiten. Met nadruk veroordeelt hij die opvattingen, zo zei hij.

Ajouaou, als welzijnsadviseur verbonden aan Prisma Brabant, zei in sommige moslimkringen als ketter te worden beschouwd of niet serieus genomen te worden. Toch wil hij het gesprek ook met hen niet uit de weg gaan. „Ik wil er proberen achter te komen wat er achter hun agressie steekt. We zijn er niet klaar mee door voortdurend tegen hen te zeggen dat ze niet deugen.” Ajouaou wil zijn inlevingsvermogen echter niet projecteren op radicale imams. „Dit soort doorgewinterde ideologen moeten we gewoon bestrijden.”

De studiemiddag was gewijd aan de recent verschenen bundel ”Het ongemak van religie; Multiculturaliteit en ethiek”, onder redactie van dr. J. J. Kole en prof. dr. G. G. de Kruijf. Enkele sprekers becommentarieerden de centrale stelling in dit boek, dat religie in onze multiculturele samenleving en democratische rechtsstaat een positieve rol kan spelen.

Volgens Ajouaou beschikt de islam over de potentie een positieve rol te spelen in de samenleving. Hij vraagt zich af waarom de overheid geen beroep doet op moslims om mee te helpen de armoede in de samenleving te bestrijden, „terwijl dat wel aan kerken en kerkelijke instellingen wordt gevraagd.”

In de ogen van de liberale moslimtheoloog gaat het hier overigens om een kwestie van tijd. „Het christendom is ook lang een afschuwelijke religie geweest, maar het is toch goed gekomen.”

„Religie stuit mij tegen de borst”, verklaarde prof. dr. H. Manschot, emeritus hoogleraar ethiek aan de Universiteit voor Humanistiek te Utrecht. „Religie gaat vanzelfsprekend over het christendom of de islam, terwijl het veel breder gezien moet worden.”

Voor sommige humanisten, aldus prof. Manschot, is religie een misvorming van denken, een soort bijgeloof. „Zij respecteren godsdienstvrijheid niet om de godsdienst maar om de vrijheid.” Zelf ziet hij religie meer als een eigensoortige manier om zingeving onder woorden te brengen. Als de kern van religie zou zijn offers te brengen of je leven ergens voor te geven, dan zijn humanisten daar volgens hem niet snel toe bereid. Liever gaat prof. Manschot uit van de mensenrechten en de millenniumdoelstellingen, waaronder het terugdringen van honger en armoede in de wereld.

„De positieve rol van religie in de multiculturele samenleving is goed burgerschap”, stelde socioloog dr. B. van Stokkom, verbonden aan het Centrum voor Ethiek van de Radboud Universiteit Nijmegen. Cijfers van het Sociaal Cultureel Planbureau (SCP) wijzen volgens hem uit dat gelovigen betere burgers zijn. „Mensen met een religieuze achtergrond participeren meer in de samenleving en er heerst onder hen minder criminaliteit. Kennelijk is godsdienst een beschermende factor.”

Volgens dr. Van Stokkom zijn Turkse en Marokkaanse jongeren die in aanraking komen met politie of justitie minder religieus. Als socioloog roept hij de moslimgemeenschap daarom op over te gaan tot zelforganisatie. „Daardoor is ook de achterlijkheid waarmee het katholicisme van het zuiden ooit werd bestempeld, verdwenen.”

Dat ’gelovigen’ betere burgers zijn ligt, aldus dr. Van Stokkom, aan hun besef van afhankelijkheid en de hoop die zij hebben om moeilijkheden en tegenslagen te boven te komen. Niet-gelovigen zijn vatbaarder voor individualisme, onvrede, cynisme, onverschilligheid en egocentrisme, zo zei hij.