„Europa moet het hebben van innovatie”
HEERLEN - Meer fabrieken in China, meer niet-Europeanen in het management, uitbreidingen in India, Rusland en Brazilië. De mondiale ontwikkelingen drukken hun stempel op chemie- en biotechnologieconcern DSM. Het bedrijf wil blijven groeien en is nog „te Nederlands”, vindt topman P. Elverding. Hij ziet voor het ’oude’ Europa alleen echte kansen in de sfeer van innovatie. DSM zal zijn partijtje meeblazen.
Premier Balkenende kan tevreden zijn. Als voorzitter van het Innovatie Platform verneemt hij ongetwijfeld met instemming de geluiden uit Zuid-Limburg. DSM is een van de grote bedrijven die de komende jaren vol inzetten op innovatie. Tegen het jaar 2010 moeten de vernieuwingen 1 miljard euro meer omzet hebben opgeleverd, zo maakte het concern donderdag bekend bij de presentatie van zijn nieuwe vijfjarenstrategie, ”Building on Strengths”. Nederland blijft voor de voormalige Staatsmijnen het middelpunt van de technologische vooruitgang.De top van het concern is met honderd man een jaar lang bezig geweest om de strategie te bedenken en uit te werken. Eerder deze week werden in Düsseldorf 350 managers van DSM geïnformeerd over het vijfjarenplan. „Het Kremlin in Heerlen”, omschreef Elverding ironisch het proces.
Voor de vernieuwing komt er een speciaal innovatiecentrum bij het hoofdkantoor in Heerlen, waarvoor circa 250 mensen worden aangetrokken. „Niet alleen voor Willy Wortels maar ook voor marketeers”, zo relativeert Elverding op voorhand de verhalen dat hij slechts uitvinders van de straat gaat houden. Daarnaast zal per jaar gemiddeld 50 miljoen euro extra worden uitgegeven aan innovatie.
Echte marktgedreven groei ziet DSM niet meer weggelegd voor de westerse economieën. De bevolking neemt niet toe of daalt zelfs in aantal. Wel is er een toenemende vraag naar nieuwe producten, vooral in de sfeer van gezondheid, cosmetica, duurzaamheidsproducten en allerlei zaken die „het leven makkelijk maken.”
Volgens Elverding is DSM, dat de afgelopen jaren voor een groot deel is veranderd in een onderneming die life-scienceproducten maakt, daar goed in. De ”special products” omvatten nu al 40 procent van alle activiteiten. Ze zijn goed voor 70 procent van de winst. De komende jaren moeten deze producten de industriële tak geheel overvleugelen. Zo bracht DSM de afgelopen jaren bijvoorbeeld de succesvolle vezel Dyneema en allerlei vitamine- en andere pepdrankjes op de markt.
Voor de industriële producten (voor auto’s, coating, producten voor bouw en elektronica) blijft kostenbesparing het parool. De concurrentie is moordend en DSM heeft weinig keus, meent de topman. Ieder jaar worden de buitenlandse maakindustrieën slimmer, waardoor er in Limburg nog efficiënter gewerkt dient te worden. „Of je verbetert de techniek of je bespaart op een andere wijze. Dat houdt niet op.”
Alleen maar inzetten op innovatie en de industriële productie achterwege laten, is volgens hem geen optie. „Dat kan niet binnen een groot concern als het onze. De vernieuwing van nu is het massaproduct van straks.”
Voor echte groei richt DSM zich op nieuwe markten. ’s Werelds grootste penicillinemaker wil een verdubbeling van zijn omzet in China tot 1 miljard dollar per jaar. In Oost-Europa en Rusland ziet het bedrijf industriële productiemogelijkheden en in Brazilië zijn er kansen in de suiker- en biomassa-industrie.
Verder zijn er plannen voor acquisities. Daarbij denkt Elverding aan „kleinere” overnames, van hooguit enkele honderden miljoenen dollars in voeding- en in hoogwaardige materialen gespecialiseerde bedrijven in Azië en de Verenigde Staten. „We zijn voorzichtig, we willen onszelf niet overeten.” De 58-jarige topman ziet zichzelf niet het gehele vijfjarenprogramma als bestuursvoorzitter uitzitten. „Maar ik wil in deze functie wel een goed begin maken met deze strategie.”
Als logo daarvoor gebruikt DSM een polsstokhoogspringer. DSM sponsort de Nederlandse wereldkampioen polsstokspringen en is bezig het materiaal van zijn polsstokken te verbeteren.
De laatste vijf jaar transformeerde DSM van een op de bulk- en petrochemische industrie gerichte onderneming naar een bedrijf dat zich meer op fijnchemieproducten richt. Dankzij de aankoop van de vitaminedivisie van het Zwitserse Roche in 2003, is DSM nu bovendien de grootste vitamineproducent van de wereld.
De onderneming heeft een jaaromzet van 8 miljard euro en biedt wereldwijd werk aan ongeveer 23.000 mensen. DSM heeft vestigingen op alle contingenten.