Twee kampeerders kregen zondagnacht de schrik van hun leven. Midden in de nacht werd er wild geklopt aan de deur van hun camper aan het strand bij de Siciliaanse stad Gela. In het zand stond een stel verwilderde Afrikaanse mannen die om hulp vroegen. Ze waren zojuist aangespoeld nadat ze vermoedelijk op een kilometer afstand van de kust uit de vissersschuit waren gezet door de bemanning, mensensmokkelaars. Elf van de in totaal 170 opvarenden overleefden de duik niet. In water van minder dan 2 meter diep verdronken zij.

Het is de tweede keer dit jaar dat aan de zuidkust van Sicilië vluchtelingen omkomen bij hun illegale overtocht over de Middellandse Zee. In maart stierven twintig Chinese vluchtelingen bij Ragusa. Door mensensmokkelaars wordt niet op een dode meer of minder gekeken. Elk jaar komen tientallen mensen om het leven bij deze lucratieve handel. De mensensmokkelaars gaan er moedwillig met zo goed als afgeschreven vissersboten op uit. Dat is goedkoper. Zulke boten worden volgestouwd met mensen die er alles voor over hebben om in Europa te komen.

Overlevenden van afgelopen zondag vertelden ieder ongeveer 2000 dollar voor de overtocht te hebben betaald. Meer dan eens vinden mensen de dood door gebrek aan eten of drinken. Om het risico van arrestatie te verminderen dumpen mensensmokkelaars hun ’passagiers’ zodra land in zicht is, maar dan is de kust nog ver weg.

Wat nieuw is, is dat deze drama’s zich nauwelijks meer rond Lampedusa afspelen, maar aan de zuidkust van Sicilië. Lampedusa stond jarenlang symbool voor de illegale overtocht naar Italië (en daarmee naar Europa), omdat het eilandje het dichtst bij Libië ligt, het land waar in de meeste gevallen de overtocht begint.

Wegens de strenge Italiaanse immigratiewetten, waarbij vluchtelingen in afwachting van hun identificatie worden opgesloten en daarna in de meeste gevallen worden teruggestuurd, is het eilandje minder populair. Het is vrijwel onmogelijk om daar onopgemerkt aan land te gaan. Daarmee vormen ze een te gemakkelijke prooi voor de immigratiedienst. De ongeveer 800 kilometer lange zuidkust van Sicilië is minder waterdicht.

Uit de nieuwe immigratiestroom is ook op te maken hoe ernstig de situatie (hongersnood en oorlog) in de Sahel is. De vluchtelingen dit jaar -zo blijkt uit statistieken van het ministerie van Binnenlandse Zaken- zijn vooral afkomstig uit Eritrea, Sudan, Mali, Tsjaad en Niger. Desondanks bereiken relatief weinig vluchtelingen Italië.

De afgelopen zomermaanden, de periode die het meest geschikt is voor de overtocht, zijn 1000 tot 1500 illegale immigranten aan de Siciliaanse kust door de politie opgepikt. Dat is vrij weinig in vergelijking met vroegere jaren. De Italiaanse autoriteiten zeggen dat dit te danken is aan geïntensiveerde patrouilles van Libië, waarmee Italië sinds ruim een jaar een akkoord heeft. Naar eigen zeggen heeft Libië dit jaar al 35.000 illegale immigranten tegengehouden.

Geluk bij een ongeluk afgelopen zondag is dat de zeven mensensmokkelaars, die zichzelf voordeden als immigranten maar door de rest van de opvarenden werden aangegeven, zijn opgepakt. Het betreft een Libiër en zes Egyptenaren. Een van hen was in bezit van een satelliettelefoon. De politie hoopt daarmee medeplichtigen op het spoor te komen.