gaat in op de ethische vragen over zorg en welzijn die daarin aan de orde komen. Nederland vergrijst en politici stellen dat de zorg onbetaalbaar wordt. Techniek, beheer en organisatie staan voorop en marktwerking moet de oplossing bieden. Dat blijkt bijvoorbeeld uit de zorgverzekeringswet, waarover de Eerste Kamer morgen zal stemmen. Dat alles vraagt om een ethische bezinning.

Zorg is meer dan ingaan op een vraag. Zorg is allereerst een houding van omzien naar elkaar. Voor een christelijke ouderenbond is die dimensie van zorg van groot belang. Bij het nemen van besluiten inzake zorg en welzijn betrekt de rijksoverheid lang niet altijd uit zichzelf de onderliggende ethische vragen. Om die reden timmert de PCOB aan de weg met het het door Arjan Broers geschreven ”Tien woorden van zorg”.

Kwaliteit
Sinds 2002 presenteert de rijksoverheid jaarlijks een ethische agenda. Een aantal onderwerpen heeft betrekking op vijftigplussers. De PCOB heeft uit de ethische agenda van de rijksoverheid gekozen voor het deelthema ”relatie verzekeraar, hulpverlener en hulpvrager”. Dat is een actueel thema dat iedereen raakt. Vooral vanwege de invoering van de nieuwe zorgverzekeringswet waarmee de Eerste Kamer morgen naar verwachting zal instemmen.

Verzekerden zijn in het nieuwe stelsel zelf meer verantwoordelijk voor hun zorg(kosten). Als kritische zorgconsumenten moeten zij zorgverzekeraars en zorgaanbieders afrekenen op prijs, service en kwaliteit. De PCOB vindt dat verzekerden geen vuist kunnen maken tegen de machtsposities van zorgverzekeraars en aanbieders. Terwijl het kabinet praat over meer vraagsturing in de zorg, wordt het tegendeel bereikt.

Echte keuzevrijheid wordt een kwestie van draagkracht. De hoogte van het inkomen gaat bepalen of een verzekerde naar de door hem gewenste behandelaar kan gaan. De rol van de verzekeraar als regisseur bij de keuze van een behandelaar, zoals bijvoorbeeld de huisarts, heeft invloed op de artspatiëntrelatie.

Grens
De nieuwe zorgverzekeringswet roept veel vragen op. Juist ook vanwege de relatie verzekeraar, hulpverlener en hulpvrager. Inmiddels zijn binnen de PCOB discussiebijeenkomsten gehouden op provinciaal niveau. De uitkomsten van de gevoerde discussies vormen de basis van ”Tien woorden van zorg”, dat nu als vertrekpunt dient om de discussie binnen de plaatselijke afdelingen voort te zetten.

Als ouderenbonden volgen we het overheidsbeleid kritisch en nauwgezet. De ontwikkeling om collectieve voorzieningen en op solidariteit gebaseerde systemen te saneren, maakt ons niet altijd gelukkig. Wat de zorg betreft krijgen patiënten en cliënten een steeds grotere eigen verantwoordelijkheid. Dat heeft goede kanten, maar je kunt je ook afvragen of de grens inmiddels niet bereikt is. Tegelijk is het de verantwoordelijkheid van belangenorganisaties als de PCOB om ouderen zo goed mogelijk toe te rusten en weerbaar te maken.

De auteur is voorzitter van de Protestants Christelijke Ouderen Bond (PCOB).