De 56-jarige Raffarin heeft zich opgeworpen als zondebok voor het ”non” dat de Fransen zondag invulden bij het referendum over de Europese grondwet. Daarmee komt voorlopig een einde aan de politieke carrière van de liberale politicus, die bekendstond als joviaal, onvoorspelbaar en bescheiden.

President Jacques Chirac twijfelde in 2002 tussen Raffarin en Nicolas Sarkozy toen hij op zoek was naar een nieuwe premier. Hij koos voor Raffarin, die Sarkozy minister van Binnenlandse Zaken maakte en zich door hem in de schaduw liet stellen.

Raffarins regering kreeg vorig jaar een flinke afstraffing tijdens de regionale verkiezingen, waarbij vrijwel alle districten in Frankrijk in handen vielen van de oppositie. Ook Raffarins eigen Vienne en Poitiers, zijn geboortegrond en -stad, ging over naar de oppositie. Raffarin beschouwde de verkiezingen als motie van wantrouwen aan de regering, onder meer voor de herziening van de pensioenregeling, en diende zijn ontslag in. Chirac liet hem echter onmiddellijk een nieuwe regering samenstellen.

Raffarin is geen beroepspoliticus, hoewel hij wel uit een politiek nest komt. Zijn vader was in 1954 al staatssecretaris van Landbouw onder premier Mendes-France, in de jaren ’50 een van de geestelijke vaders van het Franse socialisme en van president Mitterrand.

Jean-Pierre Raffarin koos echter voor een loopbaan als manager bij de grote Franse koffiefabrikant Jacques Vabre, alvorens in 1976 toe te treden tot het kabinet van minister Stoleru van Arbeid. In 1994 verliet Raffarin vlak voor de verkiezingen het kamp van Chiracs toenmalige tegenstander uit eigen kamp Edouard Balladur. In 1995 schaarde hij zich achter Chirac. Dat leverde hem bij diens overwinning als president in dat jaar een post in het kabinet op als minister voor het Midden- en Kleinbedrijf.

Raffarin stond niet bekend als iemand die de confrontaties zoekt, ook niet met het Front National. Hij heeft sterke wortels in de Vienne en Poitiers, die hij nog steeds vertegenwoordigt in de Franse Senaat. Raffarin heeft enkele werken op zijn naam over onder meer toegankelijkheid voor de Franse provincie in het toch erg in Parijs gecentraliseerde ambtelijke en politieke leven.

Raffarin stond ook bekend om zijn optimistische aforismes, die in Frankrijk bekend werden als ”raffarinades”. De bekendste daarvan: „De helling is steil, maar de weg is recht.” Het referendum over de Europese grondwet bleek voor Raffarin echter een onneembare horde.