Directeur René Klawer van Nederlands grootste reisbedrijf TUI zei maandagochtend in Het Financieele Dagblad niet wekelijks te willen worden verrast door een reisbureau dat omvalt. Hij sprak als voorzitter van een werkgroep die zich binnen reiskoepel ANVR bezighoudt met de relaties tussen touroperators en reisbureaus.

Vertegenwoordiger Hans Broeke van de reisbureaus liet in dezelfde krant weten tegen de voorstellen van de touroperators te zijn. Volgens hem vormen de touroperators geen front en zijn ze onderling verdeeld. Vertegenwoordigers van touroperators en reisbureaus praten met elkaar in een werkgroep.

Twistpunt is dat de problemen van het faillissement van reisbureaus op het bordje van de touroperators belanden. Zij hebben immers de verplichting tot het uitvoeren van de reis van hun klanten, of ze nu wel of niet de reissom hebben ontvangen van de tussenpersoon, het reisbureau.

De zes grootste reisorganisatoren van Nederland willen hun verhoudingen met de reisagenten daarom ingrijpend veranderen. In hun voorstel dat zij in verband van de reiskoepel ANVR aan de agenten hebben gedaan, laten zij aan de reisbureaus de keuze zich om te vormen tot werkelijk reisondernemer dan wel tot louter doorgeefluik.

In het laatste geval, waarbij de reiswinkel wordt versimpeld tot agent, stuurt de tourorganisator ook de factuur en int direct de reisgelden.

In een dergelijke situatie zijn de reiswinkels wel verlost van veel papieren rompslomp, maar missen zij ook een geldstroom. Momenteel houden reiswinkels de gedeeltelijke en de gehele betaling van de reissom vaak een tijdje onder zich, waardoor zij een constante stroom van middelen hebben. Als dat abrupt ophoudt, is er een probleem.

De grote touroperators hebben een oplossing bedacht voor dat financieringsprobleem. „Wij hebben de oprichting voorgesteld”, aldus Klawer namens de grote touroperators, „van een overbruggingsfonds waaruit achtergestelde leningen voor een periode van twee of drie jaar worden verschaft aan reisbureaus.”

Een addertje onder het gras is wel dat de betrokken reisbureaus gecontroleerd worden of ze aan strenge financiële criteria voldoen. „Wie daar niet aan voldoet, zal zijn toevlucht moeten nemen tot de functie van reisbureau-ondernemer”, zegt Klawer. Volgens deze optie kopen reisbureaus reizen in bij de touroperators en verkopen dit onder eigen naam en risico door aan hun klanten. De reisbureau-ondernemers zullen zich voor hun risico’s weer in willen dekken bij het Garantiefonds. Ook daar zullen zij echter tegen financiële eisen aanlopen.

„Wie echt in de problemen komt, zal moeten overwegen met zijn reisbureau te stoppen, het te verkopen of een co-investeerder te vinden”, zegt de TUI-directeur. Hij vindt het een voordeel dat er op die manier sprake is van een gecontroleerde sanering.

De reisbureaus vinden dat de grote touroperators te hard van stapel lopen en willen hoogstens praten over een rol van het reisbureau als ondernemer. Agentenvertegenwoordiger Broeke: „Dat moet echter niet hals over kop gebeuren en we moeten de juridische aspecten laten onderzoeken.”

De reisbureaus hebben als oplossing een derde voorstel ingediend, dat inhoudt dat zij in de toekomst strenger worden gecontroleerd onder uniforme criteria. Klawer ziet daar weinig in. „Wie moet dat gaan doen en hoe vaak moet een dergelijke controle plaatsvinden om te zorgen dat er niet tussentijds toch nog partijen omvallen.”

In onderlinge contracten zullen de reisbureaus en de touroperators eruit moeten komen. De ANVR neemt geen standpunt in. „Wij zijn een federatie en hebben in het verleden standaardagentuurovereenkomsten opgesteld, waar gebruik van kan worden gemaakt. Maar het is de sector zelf die in bilaterale afspraken tot zaken moet komen”, aldus ANVR-directeur Engeman.