Als het goed is, zit de aansporing standaard in het opvoedingspakket van elke gezin: „Eet je bord leeg, voedsel weggooien mag niet.” Niet zelden volgt er dan nog wat behartigenswaardigs over arme kinderen in Afrika die zouden vechten om wat er hier op het etensbord dreigt achter te blijven.

Bij geringe hoeveelheden is de neiging al snel om de schouders erover op te halen: zo’n klein beetje, wat maakt dat nu uit? Maar alle kleine beetjes van al die huishoudens in Nederland zijn opgeteld grote hoeveelheden verspild voedsel. Dag in, dag uit. Ruim 33 kilo per persoon per jaar.

De Verenigde Naties becijferden eerder dit jaar dat het wereldwijd om –naar schatting– 1 miljard maaltijden per dag gaat, met een waarde van ruim 900 miljard euro per jaar. Die getallen schrijnen des te meer als wordt bedacht dat ongeveer 800 miljoen wereldbewoners honger lijden.

Aan de productiekant in de voedselketen zijn de voorbeelden vaak nog veel indringender, omdat de omvang van de hoeveelheid weggegooide etenswaren duidelijker is. Hele partijen groenten die worden doorgedraaid op de veiling omdat er onvolkomenheden worden ontdekt die de consument niet wenst. Eten dat het bord niet haalt, maar met de productie waarvan wel een ecologische voetafdruk is gemaakt.

Lees ook

Supermarkt gooit steeds minder voedsel weg: „Komt door klimaatdoelstelling”

Daarom: hulde voor de inspanningen van de supermarktsector in Nederland. Tussen 2018 en 2023 werd jaarlijks gemiddeld 60 miljoen kilo voedsel minder weggegooid. Onderzoekers van Wageningen University & Research schrijven de resultaten toe aan inspanningen om de klimaatdoelstellingen te halen. Een kniesoor die daar een groot punt van maakt. Elke kilo verspild voedsel minder is er een. En de supermarkten beloven door te gaan op de ingeslagen weg.

„Kopen dus die fruit-, groente- of broodtasjes met etenswaren met een ‘vlekje’”

Het is aan de consument om dit streven nog meer vaart te geven. Wie het moment wil markeren om zijn steentje bij te dragen, kan mooi de deze week lopende Verspillingsvrije Week aangrijpen. Kopen dus die fruit-, groente- of broodtasjes met etenswaren met een ‘vlekje’. Het prijsvoordeel is mooi meegenomen, werk maken van wat Bijbels rentmeesterschap mag worden genoemd nog veel belangrijker.

Op dat punt wringt er wel meer. Er bestaat een tafelgebed met de zinsnede ”Leer ons voor overdaad ons wachten”. Dat valt nog niet zo mee in het licht van wat er allemaal voorhanden is. Lege schappen zijn een zeldzaamheid in het welvarende Nederland. Keuzestress komt veel meer voor in de supermarkt.

Verlangen naar schaarste gaat te ver, maar schaarste helpt wél om enigszins gevoel te krijgen bij de kwalijke gevolgen van overdaad. De droge zomer van 2020 was wat dat betreft misschien een goede oefening door het dringende advies om heel zuinig aan te doen met drinkwater.

Volhouden dus, blijven aansporen, en niet alleen richting kinderen die hun bord moeten leegeten.