De vraag naar zonnepanelen is bijna volledig stilgevallen. Onzekerheid over de zogeheten salderingsregeling maakt dat consumenten afwachten in plaats van investeren. „Het consumentenvertrouwen is de afgelopen maanden enorm afgenomen door het jojobeleid van de overheid”, schrijft Techniek Nederland in een brandbrief aan demissionair klimaatminister Rob Jetten (D66). Het aantal orders bij installatiebedrijven van zonnepanelen ligt nu maar liefst 95 procent lager dan in augustus 2023, benadrukt de ondernemersvereniging van onder meer installatiebedrijven.

Nu kan Jetten weinig veranderen aan de voornemens van een nieuw kabinet. „Maar de situatie is zo nijpend dat we haar in elk geval ergens moesten adresseren”, verklaart Doekle Terpstra, voorzitter van Techniek Nederland. „We kunnen het ons niet veroorloven te wachten op een nieuw kabinet. Er dreigen op korte termijn bedrijven om te gaan vallen.”

Terugleveren

De salderingsregeling maakt het voor consumenten extra aantrekkelijk om zonnepanelen aan te schaffen. Zij kunnen op zonnige dagen hun opgewekte stroom terugleveren aan het elektriciteitsnet. Die extra geleverde stroom kunnen ze wegstrepen tegen hun elektriciteitsverbruik op bewolkte of winterse dagen, als de zonnepanelen juist niet genoeg stroom opwekken.

De regeling was bedoeld om consumenten over de streep te trekken. Maar nu zonnepanelen steeds meer gemeengoed zijn geworden, denkt de politiek na over afbouw. Stimulerende maatregelen zijn minder nodig, terwijl de kosten bij een steeds groter aantal saldeerders toenemen. Die kosten worden uiteindelijk opgebracht door consumenten zonder zonnepanelen; minister Jetten stelde daarom aanvankelijk een geleidelijke afbouw voor vanaf 2025, verspreid over zes jaar.

Zwabberbeleid

„Dan zou er in elk geval duidelijkheid zijn geweest”, zegt Terpstra nu. Maar de Eerste Kamer oordeelde in februari anders: dankzij BBB en GL-PvdA bleef de salderingsregeling juist in stand. Maar niet voor lang, want het hoofdlijnenakkoord zet juist wél een streep door de regeling: in 2027 en zonder overgangstermijn. „Door het zwabberbeleid zien we sinds vorig jaar een gestage daling van de interesse. Na februari volgde een tijdelijke opleving met ongeveer 100.000 aanvragen. Maar sinds het hoofdlijnenakkoord is die volledig teruggezakt naar nul. Consumenten zijn het vertrouwen kwijt.”

Terwijl dat in zekere zin onnodig is, benadrukt Terpstra ook. „Investeren in zonne-energie loont, ook zonder salderingsregeling.” Maar dan moet de overheid – ook het nieuwe kabinet – dat wél blijven uitdragen, schrijft Techniek Nederland in zijn brief. „We kunnen niet vanuit installateurs alleen de consument ervan overtuigen. Dat verhaal moeten we met elkaar –marktpartijen, energiebedrijven en overheid– willen vertellen.”