Ook een opstandige puber vraagt respect
In het verlengde van zijn vorig jaar verschenen boek ”Help, ik heb een puber”, startte schrijver Kluun eerder dit jaar een wekelijkse podcast die puberouders met andere ogen naar hun kind wil leren kijken. Die is leerzamer dan ik me ooit had kunnen voorstellen.
Kluun, dat is toch die uit Brabant afkomstige schrijver die zijn boeken doorspekt met slechte grappen, grossiert in lelijke woorden en de wereld vooral van de horizontale kant bekijkt? Dat is hij inderdaad, maar daarmee is niet alles gezegd. Hij heeft ook met vallen en opstaan een paar pubers opgevoed, durft zijn eigen fouten en falen te delen en brengt respect op voor zijn kinderen, midden in de meest verwarrende levensfase waarin een jongere zich kan bevinden.
De kracht van de podcast is dat hij ouders leert met andere ogen naar hun puber te kijken. Dat is vooral nodig bij de eerste in een gezin, als je als opvoeder gewend bent de touwtjes aardig in handen te hebben. Als gezagsdragers vragen we respect van onze tieners, en terecht. Dan moeten we ze wederkerig ook voor vol aanzien. Als dat doordringt, is er al een wereld gewonnen en verbetert de relatie tussen ouder en kind met de minuut. Wie zijn opgroeiende kinderen met respect behandelt, zal dat ook terugkrijgen.
We weten dat pubers nog niet volwassen zijn, we doen lacherig over hun voorspelbare fouten en falen, maar verwachten intussen wel volwassen gedrag. Dat tieners volwassen kunnen worden zonder ooit hun neus te stoten en tegen grenzen aan te schoppen, is een illusie. En we vergeten voor het gemak dat we zelf ook aan de lopende band in de huidige valkuilen van genot en gemak stappen. Confronterend om te horen, maar wel waar.
Het zou zomaar kunnen dat we jonge kinderen serieuzer nemen dan pubers, terwijl juist zij op erkenning zitten te wachten. We verwachten dat ze hun huiswerk maken, voldoendes halen, hun rijbewijs bij elkaar sparen, beleefd zijn op het juiste moment en ook nog eens hun steentje bijdragen in het huishouden, liefst uit zichzelf. Tegelijkertijd stellen we onze eigen zienswijze als maat, mopperen we als ze falen en hebben we kritiek als ze taken niet goed afronden.
Hoe zou je het vinden als je in het bedrijfsleven op dezelfde manier wordt afgerekend als je kind op zijn schoolwerk, klinkt de vraag in de aflevering over cijfers. Kinderen vinden het nooit leuk om een onvoldoende te halen, hoe stoer ze er ook over doen. Hoe frustrerend is het dan dat je ouders soms als eerste weten dat je een slecht cijfer hebt en je bij thuiskomst meteen ter verantwoording roepen.
Dat betekent niet dat pubers alles maar mogen. Juist niet, komt naar voren in de waardevolle afleveringen over geld en sociale media. Stel regels, maar ga daar niet altijd even rigide mee om en kijk uit dat je niet strenger voor hen bent dan voor jezelf. Wees als ouders gul in het uitdelen van vrijheid, geduld en respect.
Dat tieners volwassen kunnen worden zonder ooit hun neus te stoten, is een illusie
De waarde van de podcast zit hem ook in de gasten die Kluun heeft uitgenodigd. Dat zijn vaak mensen die het mijnenveld goed kennen en niet bij voorbaat gedrag afkeuren, maar juist verbinding tussen generaties op het oog hebben. De aflevering over de werking van het tienerbrein, met emeritus hoogleraar neuropsychologie Jelle Jolles, is daar een goed voorbeeld van. Hij legt uit hoe het tienerbrein zich ontwikkelt en waarom genot en direct iets willen in die fase voor langetermijndenken gaan.
Is er dan alleen maar goeds over de podcasts te melden? Wie ook maar iets van Kluuns boeken afweet, zal dat niet kunnen geloven. Het is ook niet zo. Zaken die lijnrecht tegen Gods geboden ingaan, passeren regelmatig de revue. Dat geldt ook voor het taalgebruik, dat in de eerste afleveringen nog redelijk beschaafd is, maar wel afglijdt, met de afleveringen 8 en 9 als dieptepunt.
Toch is er ook veel herkenning, want al het geworstel met schermtijd, Tikkies en grenzen gaat een christelijk gezin niet voorbij. In die zin springen de afleveringen over geld, het tienerbrein, sociale media en schoolcijfers er echt uit. Wie het aandurft een kijkje in Kluuns wereld te nemen, kan daar zeker zijn voordeel mee doen.