„Groenpluk betekent dat jongeren uit het onderwijs worden getrokken voordat ze een diploma hebben”, zegt de bestuurder van de ondernemersvereniging van de technieksector. Hij ziet veel bedrijven, met name in de techniek, worstelen om het werk gedaan te krijgen. „De verleiding is groot om jongeren snel een baan aan te bieden om het tekort aan technici tegen te gaan.”

Jonge mensen zijn daarvoor ontvankelijk, waarschuwt Terpstra. „Ze denken: wat kan mij dat diploma schelen. Ze kunnen aan de slag voor een prima salaris en dito arbeidsvoorwaarden.”

Op korte termijn kan dit voor een scholier of werkgever aantrekkelijk zijn, ziet ook Rinus de Rijder, directeur van het Hoornbeeck College in Goes. „Maar cijfers laten zien dat jongeren zonder startkwalificatie minder vaak duurzaam aan het werk blijven.” Hij ziet het risico van groenpluk ook binnen het mbo.

Terpstra van Techniek Nederland is wel een groot voorstander van BBL- en BOL-opleidingen in het mbo. „Leerlingen die voor een BBL-opleiding kiezen, combineren werken en leren. Ze zijn in dienst van een erkend leerbedrijf, maar blijven naar school gaan om een diploma te halen. Ook krijgen ze bijvoorbeeld lessen burgerschap. Met een BOL-opleiding combineer je een opleiding op school met een stage.” De bestuurder wijst op het grote belang van zijinstromers voor de technische sector. Op dit moment komt al zo’n 70 procent van de nieuwe arbeidskrachten in de techniek uit deze groep, weet Terpstra. „Verder staan bij ons de deuren wagenwijd open voor vrouwen, mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, statushouders en gepensioneerden. De sector bewandelt meerdere sporen om mensen te verleiden bij ons binnen te komen.”

Bedrijfspresentatie

„In de achterliggende jaren stellen bedrijven steeds vaker en eerder aan ons de vraag of wij leerlingen hebben die bij hen willen werken”, constateert Christian Hoekman. Hij is directeur van het Beroepencollege De Swaef in Rotterdam, een locatie van Driestar-Wartburg.

Soms vragen bedrijven de directeur of ze een bedrijfspresentatie mogen houden. Ook bellen ondernemingen of de school hun vacatures onder de aandacht wil brengen. Op de jaarlijkse voorlichtingsmarkt die de school organiseert, komen de laatste jaren steeds meer bedrijven af, met name uit de sectoren techniek en zorg en welzijn.

Ook Hoekman wijst op het belang van het behalen van een startkwalificatie. „Tijdens de stages in leerjaar 3 en 4 merken we dat bedrijven onze leerlingen proberen te binden. Maar ik benadruk altijd dat onze jongeren met een diploma van het Beroepencollege nog moeten doorleren op het mbo.”

De schoolleider breekt een lans voor het onderwijs op De Swaef. „Theorie en praktijk zijn hier verbonden. Leerlingen met een diploma zijn gegarandeerd van een baan. Zodoende helpen we het bedrijfsleven aan broodnodige arbeidskrachten.”

De Rijder van Hoornbeeck Goes heeft nog wel een tip voor bedrijven: „Zorg voor een goede begeleiding van stagiaires en geef ook een passende beloning. En ondernemingen met een goede opleidingscultuur zijn over het algemeen beter in staat medewerkers te behouden.”