Wereldraad ziet nieuw tijdperk in oecumene
Nieuwe, lossere vormen van kerkzijn dwingen traditionele oecumenische organen, waarin gevestigde kerken samenwerken, tot verandering. Een „nieuw tijdperk in de oecumene” staat voor de deur, zei secretaris-generaal Samuel Kobia van de Wereldraad van Kerken dinsdag in Genève in een rede tot het algemeen bestuur van het oecumenische orgaan.
Vooral in de derde wereld trekken nieuwe kerken zonder strakke organisatie en met een grote nadruk op geloofsbeleving steeds meer gelovigen uit traditionele kerken aan. Velen van hen zijn volgens Kobia afgeknapt op het in hun ogen bureaucratische karakter van en de starre gezagsverhoudingen in gevestigde kerken.
„De oecumenische beweging van de 21e eeuw staat voor de uitdaging om de spirituele honger van deze tijd te stillen en vooral om te voorzien in de spiritualiteit waar de jongere generatie naar zoekt”, meent Kobia. Drie kenmerken zullen volgens hem centraal staan in de nieuwe oecumene: kerkelijke gemeenten los van de traditionele gezindten, allianties van christenen rond morele en sociale kwesties en de zoektocht naar spirituele zingeving.
Hij haalde het voorbeeld aan van de Nairobi Chapel, een van de snelst groeiende kerken in zijn vaderland Kenia. Onder anderen anglicanen, rooms-katholieken, methodisten en presbyterianen hebben daar onderdak gevonden zonder zich druk te maken over leerstellige verschillen. In kerken als deze groeit volgens Kobia „een oecumene van onderop, vol energie en vitaliteit.”
In de traditionele oecumenische beweging werken gevestigde kerken en kerkelijke organisaties samen aan kerkelijke eenheid en een betere wereld. Hoe de wereldraad en verwante oecumenische organen zich volgens hem aan de nieuwe kerkelijke situatie moeten aanpassen, maakte Kobia niet duidelijk.
De wereldraad denkt al langer na over een nieuwe opzet van de oecumenische beweging. Zowel de financiële nood van de organisatie als de afnemende interesse voor kerkelijke eenheid was voor Kobia’s voorganger Konrad Raiser in 2002 aanleiding om te pleiten voor een nieuw netwerk, waarin de Wereldraad, regionale oecumenische organisaties in de (sub)continenten en andere wereldwijde verbanden van kerken moeten samengaan.
Het algemeen bestuur (Centraal Comité) van de wereldraad vergadert sinds dinsdag een week lang in Genève. Het buigt zich onder meer over de voorbereidingen voor de assemblee, in 2006 in Porto Alegre (Brazilië).
Ook oefent het met een nieuwe manier van besluitvorming. Onder druk van de orthodoxe lidkerken, die grote moeite hebben met de liberale en sociaal bewogen koers van de wereldraad, gaat de wereldraad besluiten nemen op basis van consensus in plaats van bij meerderheid van stemmen.
