Slachtoffers tsunami uit Zweden bekend
Een negen maanden oude baby, een gezin van zes personen en bijna honderd kinderen onder de 13 jaar. Zij staan allen op de woensdag vrijgegeven lijst met Zweedse slachtoffers van de tsunami in Zuidoost-Azië.
De lijst telt 565 namen, van wie van 43 bekend is dat zij zijn omgekomen. De Zweedse politie weigerde twee maanden lang om de lijst te publiceren, maar werd dinsdag door een rechterlijke uitspraak gedwongen dit toch te doen. Woensdagmorgen stond de lijst op de websites van de vier grootste Zweedse dagbladen, die zeggen dat publicatie kan helpen iets van de verwarring weg te nemen. Het persbureau TT, dat om de rechterlijke uitspraak had verzocht, stuurde de lijst met datzelfde oogmerk naar al zijn abonnees.
De lijst telt vijf namen van het gezin-Weinz, allen uit de noordelijke stad Luleaa. Ook Anna Kristina, Bo Lennart Kihlblom en hun drie kinderen Carin (4), Carl (14) en Caroline (14) uit de Stockholmse voorstad Botkyrka worden vermist; 91 vermiste kinderen zijn nog geen 13.
In tegenstelling tot de politie in de buurlanden had de Zweedse politie geweigerd de namen vrij te geven. Het argument daarvoor luidde dat familieleden en geliefden van de slachtoffers tegen ongewenste media-aandacht moesten worden beschermd. Ook weigerde de overheid de namen vrij te geven omdat criminelen zouden kunnen toeslaan in de lege woningen van de doden of vermisten. De hoogste bestuursrechtbank stelde echter dinsdag TT in het gelijk.
De buurlanden Denemarken, Noorwegen en Finland zagen alle drie het vermistenaantal spectaculair dalen nadat de lijst was vrijgegeven, omdat overlevenden daarna de autoriteiten meldden dat hun naam kon worden geschrapt. In het geval van Zweden zijn er al 1300 namen van vermisten doorgestreept. Waarschijnlijk ligt het dodencijfer dicht bij dat van de grootste Zweedse ramp in de moderne geschiedenis: die met de veerboot Estonia in 1994, die 551 Zweden het leven kostte.
De zeebeving die op 26 december in de Indische Oceaan de verwoestende vloedgolven veroorzaakte, was overigens driemaal zwaarder dan tot nu toe werd aangenomen. Met een kracht van 9,3 op de schaal van Richter was de aardschok zelfs de op een na krachtigste die ooit is gemeten, stellen Amerikaanse geologen na nieuw onderzoek.
Wetenschappers gingen tot nog toe uit van een kracht van 9,0. Een verandering van 0,3 eenheden komt op de schaal van Richter overeen met een driemaal hogere intensiteit.
Twee professoren van de Noordwest Universiteit in Chicago ontdekten de zwaardere kracht door de aardbevingsgolven op een nauwelijks te meten golflengte te onderzoeken. De meeste energie van de aardbeving kwam vrij op deze lage golflengte, die alleen bij zeer zware aardbevingen, 9,0 of hoger, te meten is, ontdekten zij.
Uit de metingen blijkt ook dat verschuivingen zich over een lengte van 1200 kilometer hebben voorgedaan. De nieuwe gegevens verklaren volgens de geologen waarom de tsunami’s die op de beving volgden zo krachtig waren.
Geologen van het toonaangevende Amerikaanse Informatiecentrum voor Aardbevingen bestuderen het nieuwe rapport nog, aldus een woordvoerder in de krant Chicago Sun-Times van woensdag. „Het kan in de toekomst nog veranderen, maar dat is nu nog niet gebeurd.”
De zwaarste aardbeving die ooit is gemeten, 9,5 op de schaal van Richter, deed zich 22 mei 1960 voor in Chili. Die schok kostte 5000 personen het leven en maakte 2 miljoen mensen dakloos.
Het Indonesische ministerie van Volksgezondheid heeft donderdag het aantal vermisten na de zeebeving op 26 december fors naar beneden bijgesteld. Het aantal bevestigde doden is licht gestegen. Volgens een woordvoerster van het ministerie worden nog 114.904 mensen vermist, een daling met 12.870 ten opzichte van de vorige balans. Vaststaat nu dat 116.396 mensen het natuurgeweld niet hebben overleefd.
Jakarta gaat ervan uit dat de mensen die nu nog als vermist gelden, vrijwel zeker ook zijn omgekomen. Als een jaar na de ramp nog niets van hen vernomen is, worden zij officieel dood verklaard.
De Amerikaanse president Bush heeft besloten de Amerikaanse hulp aan de slachtoffers van de zeebeving te verhogen tot 950 miljoen dollar (ruim 740 miljoen euro). Het Witte Huis maakte dat woensdag bekend. Het Congres moet nog wel akkoord gaan.
Eind december zegde de Amerikaanse president een bedrag toe van 350 miljoen. Dat bedrag wil hij bijna verdrievoudigen. Het geld is bedoeld voor wederopbouw van infrastructuur maar ook voor de kosten van de directe reddingswerkzaamheden kort na de ramp.
Bush stuurt zijn plan maandag naar het Congres. Het maakt dan deel uit van een onvangrijk pakket maatregelen ter financiering van de Amerikaanse militaire operaties in Afghanistan en Irak. Daarmee is een totaalbedrag van 81 miljard dollar gemoeid.
De regering van Sri Lanka wil dat alle lokale en internationale organisaties die hulp verstrekken na de zeebeving een overzicht van hun operaties, fondsen en plannen geven. Het ministerie van Financiën zei woensdag dat een betere controle de doelmatigheid van de hulpverlening ten goede zal komen.
De eisen van Colombo volgden op uitlatingen van een hoge functionaris van de Wereldbank. Die waarschuwde er juist voor dat elke poging van de staat om volledig controle te houden op buitenlandse geldstromen juist contraproductief zal zijn. Wereldbank-directeur voor Sri Lanka Peter Harrold zei dat er weliswaar sprake moet zijn van coördinatie, maar niet van volledige staatscontrole.