Het huis van Jodenhaat telt vele kamers. Lange tijd heb ik gedacht dat al die kamers bevolkt werden door rechts-extremistische radicalen, racisten en neofascisten, mannen met kale koppen en een hakenkruistattoo op hun borst. Maar nu merk ik dat het huis van Jodenhaat er bewoners bij heeft gekregen. Vaak mensen met een goede opleiding en dito woordenschat, mensen die zich inzetten voor een betere wereld. Ze zijn tégen klimaatverandering, neoliberalisme en racisme en vóór ruimhartige opvang van vluchtelingen en meer diversiteit en gelijkheid op alle gebieden. Kortom, aardige en goedwillende linkse mensen.

Juist deze mensen hoor ik de laatste weken zeggen dat de militaire acties van het Israëlische leger in Gaza als „genocide” beschouwd moeten worden, dat Israël een „apartheidsstaat” is, dat „Palestina van de rivier tot de zee vrij moet zijn”. Ik zie deze mensen koketteren met klassieke antisemitische stereotypes: Netanyahu met hoorns en bokkenpoten, als een duivel, Israëlische soldaten als kindermoordenaars en Israël als een slang die de hele wereld in een verstikkende greep houdt. Dat alles afgedekt met de bezwering dat „wat Hamas gedaan heeft ook heel erg is” en dat je toch wel heel duidelijk verschil moet maken tussen Israël en jodendom. En dat kritiek op Israël niet betekent dat je antisemitisch bent.

Overlevingsstand

Nee, natuurlijk niet. De honderdduizenden Israëliërs die het afgelopen jaar demonstreerden tegen de voorstellen van de regering-Netanyahu om de rechterlijke macht in te perken, natuurlijk zijn dat geen antisemieten. De meest uitgesproken kritiek op het beleid van de regering-Netanyahu wordt geuit binnen Israël. Maar deze critici beseffen ook dat we sinds 7 oktober in een andere wereld leven. Dat de gruwelijke pogroms van die dag het vertrouwen in het voortbestaan van de staat Israël ernstig op de proef hebben gesteld. Dat de belofte dat de staat Israël zijn inwoners een veilig onderdak biedt op het spel staat en opnieuw gewaarborgd moet worden. Daarom hebben alle Israëli’s, van extreemlinks tot extreemrechts, zich achter premier Netanyahu geschaard en hebben alle politieke partijen hun onderlinge geschillen begraven. Israël staat in de overlevingsstand.

Maar ik zie en hoor goedwillende linkse mensen gretig eeuwenoude antisemitische clichés gebruiken in pro-Palestinademonstraties: genocide, getto’s, kindermoordenaars. In de media zie ik wantrouwen jegens de precieze toedracht rond de gruwelijkheden van 7 oktober en de neiging van journalisten om aan de mededelingen van de terroristen van Hamas evenveel waarde toe te kennen als aan die van de democratische staat Israël. Illustratief was de moeizame en halfslachtige correctie van media na een raketinslag bij een ziekenhuis: „O nee, misschien was het toch niet Israël, misschien was het toch een mislukte lancering van een Hamas-raket.” Veel politici wegen de gruwelijkheden van 7 oktober en de militaire reactie van Israël tegen elkaar af, als waren het beide manifestaties van een „uiterst ingewikkeld conflict”.

Misschien ervaren veel Joden, in Israël en de rest van de wereld, juist dáárdoor een intens gevoel van eenzaamheid: de suggestie dat de gruwelijke slachtpartij van 7 oktober moreel weggestreept kan worden tegen de vorming van de staat Israël en de militaire acties in Gaza van de afgelopen weken. Dat het moordlustige kwaad van Hamas eigenlijk niet erger is dan wat Israël doet op de Westoever en nu in Gaza. Iedereen met ook maar een greintje moreel besef ziet dat dit onzin is.

Toch lijkt juist dit te ontbreken bij veel „goedwillende linkse mensen” op universiteiten en in pro-Palestinademonstraties. Hun halfslachtige veroordelingen van het geweld van Hamas en de gretigheid waarmee ze antisemitische clichés bezigen, oproepen tot een staakt-het-vuren en verhuld een einde van de staat Israël propageren, zijn een verontrustend signaal. Dat fanatieke islamisten zich schuldig maken aan antisemitisme is in de huidige tijd nog enigszins begrijpelijk, hoe verwerpelijk het ook is. Maar dat veel goedopgeleide westerlingen zich zo gemakkelijk voor hun karretje laten spannen, zou ons grote zorgen moeten baren.

De auteur is historicus.