Het leger heeft een van zijn zoons naar voren geschoven als nieuwe president. De internationale gemeenschap rept over een „militaire staatsgreep."

Het parlement zette zondagavond zijn voorzitter af, die eigenlijk volgens de grondwet interim–president had moeten worden. Tevens koos het Eyadéma’s zoon Faure Gnassingbé tot nieuwe voorzitter en daarmee tot interim–president. Ook is de grondwet gewijzigd: Het parlement heeft de regel afgeschaft dat zestig dagen na de dood van het staatshoofd presidentsverkiezingen moeten worden gehouden. De nieuwe interim–president kan nu de termijn van zijn vader volmaken, die loopt tot 2008.

De overleden voormalige worstelkampioen Eyadéma, die in het openbaar meestal een zonnebril droeg, regeerde Togo sinds 1967. Hij was met 38 jaar op het pluche van de macht het langstzittende Afrikaanse staatshoofd. Eyadéma was de afgelopen jaren herhaaldelijk in het buitenland behandeld. Volgens een diplomatieke bron overleed Eyadéma terwijl hij per vliegtuig voor behandeling werd overgebracht naar Frankrijk.

Na de bekendmaking van de dood van de president gelastte de Togolese regering de sluiting van alle grenzen, te land, ter zee en in de lucht. Ook is opgeroepen om de rust te bewaren en te voorkomen dat chaos uitbreekt. Het leger vertrouwde de macht zaterdag toe aan zoon Faure, in weerwil van de constitutionele regels over de opvolging van het overleden staatshoofd.

Parlementsvoorzitter Fambaré Natchaba Ouattara was toen na een verblijf van enkele dagen in Europa op weg naar huis. De interim–president van Togo kon echter zijn land niet in. Omdat militairen het West–Afrikaanse land afgrendelden en het luchtruim sloten, moest het vliegtuig met de opvolger van Eyadéma uitwijken naar het oostelijke buurland Benin.

Ouattara wil voorlopig in buurland Benin blijven, zolang de situatie in Lomé niet is ’gestabiliseerd’. Dit is zondag van een Beninse diplomaat vernomen, die met Ouattara heeft gesproken. De autoriteiten in Benin hadden zondagochtend nog aangekondigd dat Ouattara in de loop van de dag naar de Togolese grens zou worden begeleid, zodat hij naar huis kon terugkeren, maar het interim–staatshoofd in spe heeft daar op het laatste moment van afgezien.

Secretaris–generaal Kofi Annan van de Verenigde Naties zei dat hij hoopt dat Togo zorgt voor een vreedzame opvolging van Eyadéma en dat het de grondwet eerbiedigt. De EU–commissaris voor ontwikkelingshulp Michel zei zondag dat Togo de constitutie moet respecteren. De Zuid–Afrikaanse en Franse regering gaven verklaringen van dezelfde strekking uit.

De voorzitter van de commissie van de Afrikaanse Unie, Konaré, heeft zaterdagavond de „militaire staatsgreep" in Togo veroordeeld. Hij gaf de verklaring uit nadat het leger de macht had „toevertrouwd" aan Faure. „Laten we de dingen bij hun naam noemen – wat aan de gang is in Togo, is een machtsgreep door het leger, het is een militaire staatsgreep", aldus Konaré.

Etienne Gnassingbé Eyadéma werd in december 1935 geboren als zoon van een eenvoudige boerenfamilie in de toenmalige Franse kolonie Togo. Van 1953 tot 1961 vocht hij voor het Franse leger in de oorlogen in Indochina, Dahomey (het huidige Benin), Niger en Algerije. In 1965 werd hij stafchef van het Togolese leger. In 1967 pleegde hij een militaire staatsgreep.

Eyadéma overleefde als president tal van aanslagen en een vliegtuigongeluk. Sinds zijn dood is president Omar Bongo van Gabon het langstzittende Afrikaanse staatshoofd.