Werkdruk van huisartsen verlichten én de patiënt de mogelijkheid bieden om 24 uur per dag een medische vraag te stellen over bijvoorbeeld kortademigheid of stekende buikpijn. Dat is het doel van Spreekuur.nl, vertelt mede-initiatiefnemer Inez Teunissen.

Het platform zag in maart 2020 aan het begin van de coronapandemie het levenslicht met de introductie van een digitaal spreekuur voor de spoedzorg bij Huisartsenpost Eemland in Amersfoort. „Dat was om de druk op de post te verlichten”, vertelt ze. „Een jaar later zijn we ons niet alleen op de spoedzorg, maar ook op huisartsenpraktijken gaan richten. Patiënten kunnen daar 24 uur per dag hun medische vragen stellen aan de eigen huisarts. In 59 procent van de gevallen is een vraag binnen een uur beantwoord; sowieso is er binnen een werkdag antwoord.” Patiënten kunnen niet alleen vragen stellen, maar ook metingen doorgeven over bloeddruk of glucosewaarden.

Inmiddels hebben tien huisartsenposten uit de regio’s Amersfoort, Rijnmond, Nijmegen en Drenthe zich aangesloten bij Spreekuur.nl. Hierdoor kunnen zo’n 2,5 miljoen mensen die ’s avonds en in het weekend een huisarts nodig hebben van de dienst gebruikmaken. Daarnaast kunnen 200.000 patiënten van 44 huisartsenpraktijken verspreid in het land er een beroep op doen. „Afgelopen halfjaar hadden we daar ruim 11.000 online consulten, terwijl dat in dezelfde periode vorig jaar 3000 was”, meldt Teunissen.

Bij de huisartsenposten was de groei beperkter met zo’n 4 procent en hadden afgelopen halfjaar 15.000 onlineconsulten plaats. Volgens Teunissen zien steeds meer artsen in dat een digitale aanpak loont. „Ze verwijzen actief naar ons door. Wij nemen immers veel voorwerk uit handen door patiënten zelf al de nodige vragen te laten beantwoorden over hun aandoening. Zij kunnen nog foto’s of video’s toevoegen. Het gaat om medisch getoetste vragenlijsten, waarna we beslisbomen afwerken.”

In 30 tot 50 procent van de gevallen vervalt de noodzaak van fysiek bezoek aan de arts, onderstreept ze. „Er bestaan ook onlineconsulten waarin je in een beveiligde omgeving mailt met de huisarts, maar dat werkt omslachtig, omdat er vaak vervolgvragen nodig zijn voor een goede diagnose.”

Wat de precieze impact van Spreekuur.nl op de zorg voor de huisartsenpraktijken is, gaat nog onderzocht worden. „Bij de huisartsenposten zien we dat algauw dertien minuten per consult bespaard worden met onze tussenkomst. Daar zetten ze nu ook minder personeel in.”

„Wij zijn voor de inzet van digitale middelen die echt bijdragen aan beter arts-patiëntcontact en leiden tot vermindering van de werkdruk”, reageert een woordvoerder van de Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV), de beroepsvereniging van huisartsen. „Spreekuur.nl is een van de vele aanbieders daarvan.”

Volgens de woordvoerder toont recent onderzoek van Maastricht University aan dat nog niet duidelijk is welke impact e-health kan hebben op werkdruk en werkplezier. Ook vraagt de LHV zich af „of het leidt tot lagere kosten en helpt de krapte aan huisartsen en personeel te verminderen”.

Het onderzoek laat volgens haar wel zien dat digitale hulpmiddelen „vooral goed bruikbaar zijn tussen de patiënt en diens eigen huisarts”. LHV, zorgverleners, zorgverzekeraars en het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport gaan het effect van digitale middelen nader onderzoeken. „Hopelijk weten we dan wel of deze middelen echt de werkdruk kunnen verlagen, want dat is hoognodig in deze tijd.”