Toen Muhammad Nadeem zijn huis in de oostelijke provincie Punjab van Pakistan verliet, vroeg hij zijn moeder voor hem te bidden. Voor een veilige reis naar het verre Europa, waar hij een beter leven wilde opbouwen. Voor ze kon protesteren, was hij verdwenen.

Ali Hasnain liet vol trots aan zijn familie de nieuwe kleren zien die hij zou aantrekken als hij de lange reis naar het westen zou ondernemen, eveneens vanuit Pakistan. Onderweg ontmoette hij Muhammad. Samen trokken ze verder. Eerst naar Dubai en vandaar naar Egypte. Om ten slotte afgelopen maart in Libië op een wrakke boot scheep te gaan richting Italië. Ze zouden hun droombestemming nooit halen, want hun vaartuig verdween in de golven van de Middellandse Zee. Het zoveelste dodelijke ongeluk met een vluchtelingenschip aan de poorten van Europa.

Het schrikt nieuwe migranten bepaald niet af. Afgelopen week bereikte het bootvluchtelingendrama een voorlopig dieptepunt met het zinken van een migrantenschip voor de kust van Griekenland, waarbij honderden opvarenden verdronken. Zeker 300 van hen kwamen uit Pakistan; de overigen waren voornamelijk uit Egypte, Syrië, Afghanistan en de Palestijnse gebieden afkomstig. Dat strookt grotendeels met de Europese statistieken. In 2023 stonden Afghanistan, Syrië en Pakistan in de top vijf van landen van herkomst van illegale immigranten die Europa probeerden binnen te komen. Van mensen die voor het eerst in de EU een asielaanvraag indienden, stonden Pakistanen op plaats zes (zie graphic).

Verklaren

De burgeroorlog in Syrië en de machtsovername door de taliban in Afghanistan kunnen de stroom asielzoekers uit die staten verklaren. Maar waarom besluiten zo veel Pakistanen hun vaderland te verlaten en de kostbare en risicovolle tocht naar Europa te ondernemen?

Het voorbeeld van Muhammad spreekt voor zich. Hij verdiende voor zijn vertrek gemiddeld 2,5 euro per dag in een meubelzaak. Daarmee moest hij zijn vrouw en drie kinderen onderhouden. „Ik was blij voor zijn kinderen dat hij vertrok; dat zou hun een betere toekomst geven”, vertelde zijn broer Usman onlangs aan het Franse persbureau AFP. De grootvader van Ali deed een soortgelijk verhaal. „We geloofden erin om hem op pad te sturen. Het wordt heel moeilijk om hier te overleven.”

Lees ook

Mensensmokkel bootvluchtelingen moet bij de basis worden aangepakt

Daarvoor moesten beiden wel een bedrag van omgerekend 8000 euro aan een mensensmokkelaar betalen. Een fortuin, waarvoor ze lang hadden gespaard en een lening hadden afgesloten. Maar alles beter dan in Pakistan blijven, blijft nog altijd de mening van duizenden anderen die op de wachtlijst staan om de oversteek te wagen. Volgens de Pakistaanse justitie proberen jaarlijks gemiddeld 40.000 mensen het land illegaal uit te komen.

De wanhoop heeft voornamelijk te maken met de belabberde economische situatie waarin het Aziatische land verkeert. Al jaren bevindt de Pakistaanse economie zich in een vrije val. Door wanbeleid en politieke instabiliteit zijn de financiële reserves uitgeput en zijn inflatie en werkloosheid tot recordhoogte toegenomen.

Overstromingen

De schade van de desastreuze overstromingen van vorig jaar bedroeg zo’n 30 miljard euro en miljoenen mensen werden van huis en haard verdreven. Daardoor zijn de voedselprijzen fors gestegen. Het aantal Pakistanen dat geen voedselzekerheid geniet is verdubbeld tot 14,6 miljoen, aldus cijfers van de VN.

Dat alles bij elkaar zorgt ervoor dat mensen als Muhammad en Ali nog altijd het risico van de gevaarlijke reis voor lief nemen. In een video, die vermoedelijk door smokkelaars is opgenomen, verklaart het tweetal dat ze uit vrije wil aan boord van de kleine boot gaan. „Als Allah het wil, zullen we Italië bereiken.” Dat is dus nooit gebeurd.